LIGJ Nr. 44/2015

KODI I PROCEDURAVE ADMINISTRATIVE I REPUBLIKËS SË SHQIPËRISË

 Në mbështetje të neneve 81, pika 2, dhe 83, pika 1, të Kushtetutës, me propozimin e Këshillit të Ministrave,

KUVENDI I REPUBLIKËS SË SHQIPËRISË

VENDOSI:
PJESA E PARË
DISPOZITA TË PËRGJITHSHME
KREU I
QËLLIMI, FUSHA E ZBATIMIT DHE PËRKUFIZIME

Neni 1
Qëllimi i ligjit
Ky Kod ka për qëllim të sigurojë realizimin efektiv të funksioneve publike administrative në shërbim
të personave, si dhe mbrojtjen e të drejtave dhe të interesave të ligjshëm të tyre, në realizimin e këtyre
funksioneve, duke zbatuar parimin e procesit të rregullt ligjor.
Neni 2
Fusha e zbatimit
1. Ky Kod zbatohet kur organi publik, në ushtrimin e funksioneve publike administrative, të
rregulluara nga e drejta administrative:
a) vendos për të drejtat, detyrimet dhe interesat e ligjshëm të personave, si dhe çdo rast tjetër, kur
ligji parashikon shprehimisht nxjerrjen e një akti administrativ;
b) lidh një kontratë administrative apo kryen një veprim tjetër administrativ, i cili ka të bëjë me të
drejtat, detyrimet dhe interesat e ligjshëm të personave.
2. Dispozitat e këtij Kodi zbatohen edhe për rastet kur:
a) personat juridikë, publikë apo privatë, që ushtrojnë funksione vetë-rregulluese në fushën e
profesioneve të rregulluara, të krijuara me ligj apo që u është dhënë e drejta e ushtrimit të këtyre
funksioneve, në bazë të legjislacionit në fuqi, vendosin sipas shkronjës “a”, të pikës 1, të këtij neni;
b) personat privatë, të cilëve u është dhënë e drejta për të ushtruar funksione, detyra ose
kompetenca publike, në bazë të legjislacionit në fuqi, vendosin sipas shkronjës “a”, të pikës 1, të këtij
neni;
c) personat juridikë, publikë apo privatë, të cilët ofrojnë shërbime publike, vendosin mbi të
drejtat dhe detyrimet e përdoruesve të shërbimit.
3. Parimet e sanksionuara në këtë Kod zbatohen për aq sa është e mundur edhe mbi aktet normative
nënligjore.
Neni 3
Përkufizimet
Në këtë Kod termat e mëposhtëm kanë këto kuptime:
1. “Akti administrativ”:
a) “Akti administrativ individual” është çdo shprehje e vullnetit nga organi publik, në ushtrimin e
funksionit të tij publik, kundrejt një apo më shumë subjektesh të përcaktuara individualisht të së drejtës, i
cili krijon, ndryshon ose shuan një marrëdhënie juridike konkrete;
b) “Akti administrativ kolektiv” është një shprehje e vullnetit nga organi publik, në ushtrimin e
funksionit të tij publik, që i drejtohet një grupi subjektesh, anëtarët e të cilit janë të përcaktuar
individualisht ose mund të përcaktohen individualisht mbi bazën e karakteristikave të përgjithshme, i cili
krijon, ndryshon ose shuan një marrëdhënie juridike konkrete;
c) “Akti i garancisë” është një akt administrativ individual, me anë të të cilit organi publik, nëse
kjo parashikohet me ligj të veçantë, mund të sigurojë paraprakisht, se ai do të nxjerrë ose nuk do të
nxjerrë një akt të caktuar administrativ individual në një datë të mëvonshme.
2. “Akt normativ nënligjor” është çdo shprehje e vullnetit nga një organ publik, në ushtrimin e
funksionit të tij publik, që rregullon një apo disa marrëdhënie juridike, duke vendosur rregulla të
përgjithshme të sjelljes dhe nuk është i shteruar në zbatimin e tij.
3. “Diskrecioni i organit publik” është e drejta e këtij të fundit për të ushtruar autoritet publik për
të përmbushur një qëllim të ligjshëm, në rastet kur ligji parashikon pjesërisht modalitetet për të
arritur këtë, duke i dhënë hapësirë vlerësimi zgjedhjeve të organit publik.
4. “Kontrata administrative” është një marrëveshje, e cila krijon, ndryshon ose shuan një
marrëdhënie konkrete, sipas së drejtës publike dhe në të cilën të paktën njëra nga palët kontraktuese
është një organ publik.
5. “Kompetenca administrative” është tërësia e kompetencave lëndore dhe kompetencave
territoriale të organit të administratës publike, siç është parashikuar në ligj dhe aktet nënligjore.
6. “Organ publik” është çdo organ i pushtetit qendror, i cili kryen funksione administrative, çdo
organ i enteve publike, në masën që ato kryejnë funksione administrative; çdo organ i pushtetit
vendor që kryen funksione administrative; çdo organ i Forcave të Armatosura, për aq kohë sa
kryejnë funksione administrative, si dhe çdo person fizik ose juridik, të cilit i është dhënë me ligj, akt
nënligjor ose çdo lloj forme tjetër, të parashikuar nga legjislacioni në fuqi, e drejta e ushtrimit të
funksioneve administrative publike.
7. “Palë” është:
a) çdo person fizik ose juridik, i cili ka të drejtë ose interes legjitim të drejtpërdrejtë në një
procedurë administrative, siç përcaktohet në nenin 33, pika 1, të këtij Kodi; ose
b) një palë që nuk ka një të drejtë ose interes legjitim të drejtpërdrejtë në një procedurë
administrative, siç përcaktohet në nenin 33, pikat 2 dhe 3, të këtij Kodi, por që të drejtat ose interesat e
saj ligjshëm mund të cenohen nga rezultati i procedurës.
8. Person është çdo person fizik, juridik, si dhe çdo subjekt i së drejtës, sipas legjislacionit në fuqi.
9. “Procedurë administrative” është veprimtaria e një organi publik, me qëllim përgatitjen dhe
miratimin e veprimeve konkrete administrative, ekzekutimin e tyre dhe rishikimin e tyre me mjete ligjore
administrative.
10.”Veprim administrativ” është akti administrativ, kontrata administrative dhe çdo veprim tjetër
administrativ.
11. “Veprim tjetër administrativ” është çdo formë e njëanshme e veprimtarisë së organit publik në
ushtrimin e funksioneve të tij publike, që nuk plotëson kriteret për të qenë akt administrativ apo kontratë
administrative dhe që sjell pasoja juridike për të drejtat subjektive dhe interesat legjitimë.
12. “Veprimtari administrative” është tërësia e akteve dhe veprimeve, që përbëjnë dhe shprehin
vullnetin e administratës publike, si dhe ekzekutimin e vullnetit.
KREU II
PARIME TË PËRGJITHSHME
Neni 4
Parimi i ligjshmërisë
1. Organet publike ushtrojnë veprimtarinë e tyre në përputhje me Kushtetutën e Republikës së
Shqipërisë, me marrëveshjet ndërkombëtare të ratifikuara dhe legjislacionin e zbatueshëm në Republikën
e Shqipërisë, brenda kufijve të kompetencave të tyre dhe në përputhje me qëllimin për të cilin janë dhënë
këto kompetenca.
2. Të drejtat apo interesat e ligjshëm të një pale nuk mund të cenohen nga veprimi administrativ,
përveç se kur parashikohet nga ligji dhe duke respektuar një proces të rregullt ligjor.
Neni 5
Parimi i transparencës
Organet publike ushtrojnë veprimtarinë administrative në mënyrë transparente dhe në
bashkëpunim të ngushtë me personat fizikë dhe juridikë të përfshirë në të.
Neni 6
Parimi i informimit
1. Çdo person ka të drejtë të kërkojë informacion publik, që ka të bëjë me veprimtarinë e organit
publik, pa qenë i detyruar të shpjegojë motivet, në përputhje me legjislacionin në fuqi që rregullon të
drejtën e informimit.
2. Në rastet kur informacioni i kërkuar refuzohet, organi publik merr vendim të arsyetuar me
shkrim, i cili përmban edhe udhëzimet për ushtrimin e së drejtës për ankim dhe i njoftohet
menjëherë palëve në proces.
Neni 7
Parimi i mbrojtjes së sekretit shtetëror
Çdo nëpunës publik, si dhe çdo person që merr pjesë ose thirret për pjesëmarrje në një
procedurë administrative, është i detyruar të mos përhapë të dhëna që i janë bërë të ditura gjatë
procedurës administrative, kur ato përbëjnë “Sekret shtetëror”, sipas legjislacionit në fuqi.
Neni 8
Parimi i mbrojtjes së konfidencialitetit
Pjesëmarrësit në një procedurë administrativ kanë të drejtë të kërkojnë që të dhënat e tyre
personale dhe konfidenciale të trajtohen në për-puthje me legjislacionin në fuqi.
Neni 9
Parimi i mbrojtjes së të dhënave
1. Organi publik ka detyrimin që gjatë përpunimit të ligjshëm e të drejtë të të dhënave
personale, të të dhënave që lidhen me veprimtarinë tregtare ose profesionale, me të cilat njihet gjatë
procedurës administrative dhe që mbrohen sipas legjislacionit në fuqi për mbrojtjen e të dhënave
personale, të ndërmarrë masa lidhur me mbrojtjen, ruajtjen, mospërhapjen, si dhe konfidencialitetin
e tyre.
2. Detyrimi për mbrojtjen, ruajtjen, mos-përhapjen, si dhe konfidencialitetin shtrihet edhe
mbi nëpunësin publik, gjatë edhe pas mbarimit të ushtrimit të detyrës.
Neni 10
Parimi i dhënies së ndihmës aktive
1. Organi publik siguron që të gjitha palët dhe persona të tjerë të përfshirë në procedurë të jenë në
gjendje të ndjekin dhe të mbrojnë të drejtat dhe interesat e tyre ligjorë në mënyrë sa më efektive dhe të
lehtë të jetë e mundur. Ai i informon palët mbi të drejtat dhe detyrimet e tyre, përfshirë të gjithë
informacionin e lidhur me procedurën dhe i paralajmëron ato për pasojat ligjore të veprimeve ose
mosveprimeve të tyre.
2. Organi publik promovon mundësinë e palës për të aksesuar autoritetin publik në mënyrë
elektronike. Kjo mundësi nuk është e lidhur me ndonjë detyrim të palës për të përdorur mjete të
komunikimit elektronik.
3. Organi publik, që zhvillon procedurën administrative, siguron që padija e palës të mos
përkeqësojë mbrojtjen e të drejtave dhe interesave që pala gëzon sipas ligjit.
Neni 11
Parimi i ushtrimit të ligjshëm të diskrecionit
Diskrecioni ushtrohet ligjërisht kur ai është në përputhje me kushtet e mëposhtme:
a) është i parashikuar me ligj;
b) nuk tejkalon kufijtë e ligjit;
c) zgjedhja e organit publik është bërë vetëm për të arritur objektivin për të cilin është lejuar
diskrecioni dhe është në përputhje me parimet e përgjithshme të këtij Kodi;dhe;
ç) zgjedhja nuk përbën një shmangie të pajustifikuar nga vendimet e mëparshme të marra nga i njëjti
organ në raste të njëjta apo të ngjashme.
Neni 12
Parimi i proporcionalitetit
1. Çdo veprim administrativ, i cili, për arsye të mbrojtjes së interesit publik ose të të drejtave të të
tjerëve, mund të kufizojë një të drejtë individuale, ose mund të cenojë interesa legjitimë, zhvillohet në
përputhje me parimin e proporcionalitetit.
2. Veprimi administrativ është në përputhje me parimin e proporcionalitetit vetëm kur ky veprim
është:
a) i nevojshëm për të arritur qëllimin e përcaktuar me ligj dhe e arrin atë me mjetet dhe masat që
cenojnë më pak të drejtat apo interesat legjitimë të palës;
b) i përshtatshëm për të arritur qëllimin e parashikuar në ligj; dhe
c) në përpjesëtim të drejtë me nevojën që e ka diktuar atë.
Neni 13
Parimi i drejtësisë dhe i paanësisë
Në ushtrimin e funksioneve të tij, organi publik trajton në mënyrë të drejtë dhe të paanshme të gjitha
subjektet me të cilat krijon marrëdhënie.
Neni 14
Parimi i objektivitetit
Gjatë ushtrimit të veprimtarisë administrative, organet publike marrin në konsideratë dhe i japin
rëndësinë e duhur të gjitha kushteve, të dhënave dhe provave që lidhen me procedurën admini-strative.
Neni 15
Parimi i përgjegjësisë
Organet publike dhe nëpunësit e tyre, kur kryejnë një procedurë administrative, mbajnë përgjegjësi
për dëmet që u shkaktojnë palëve, në përputhje me legjislacionin përkatës.
Neni 16
Parimi i marrjes së vendimeve
Në përputhje me dispozitat e këtij Kodi, një organ publik merr vendime për të gjitha çështjet e
ngritura nga një palë, të cilat janë në kompetencë të tij.
Neni 17
Parimi i barazisë dhe i mosdiskriminimit
1. Organi publik ushtron veprimtarinë e tij në përputhje me parimin e barazisë.
2. Palët, që janë në situata të njëjta objektive, trajtohen në të njëjtën mënyrë. Në raste të veçanta, kur
bëhet një trajtim i diferencuar, ky trajtim duhet të justifikohet vetëm nga karakteristikat objektive që
lidhen me rastin e veçantë.
3. Organi publik, gjatë ushtrimit të veprimtarisë së tij, shmang çdo diskriminim për shkak të gjinisë,
racës, ngjyrës, etnisë, shtetësisë, gjuhës, identitetit gjinor, orientimit seksual, bindjeve politike, fetare ose
filozofike, gjendjes ekonomike, arsimore ose shoqërore, shtatzënisë, përkatësisë prindërore, përgjegjësisë
prindërore, moshës, gjendjes familjare ose martesore, gjendjes civile, vendbanimit, gjendjes shëndetësore,
predispozicioneve gjenetike, aftësisë së kufizuar, përkatësisë në një grup të veçantë ose për çdo shkak
tjetër.
Neni 18
Parimi i deburokratizimit dhe i efiçencës
1. Procedura administrative nuk i nënshtrohet ndonjë forme të caktuar, me përjashtim të rasteve kur
parashikohet ndryshe nga ligji.
2. Procedura administrative zhvillohet sa më shpejt të jetë e mundur, por jo më vonë se afati kohor i
parashikuar me ligj për të, me sa më pak kosto për organin publik dhe për palët, në mënyrë që të arrihet
çfarë është e nevojshme për një rezultat të ligjshëm.
Neni 19
Parimi i mospagimit në procedurat administrative
1. Procedura administrative është pa pagesë, përveç rasteve kur ligji parashikon ndryshe.
2. Tarifa për zhvillimin e një procedure administrative nuk mund të jetë më e madhe se kostoja
mesatare e nevojshme për zhvillimin e procedurës, përveçse kur parashikohet ndryshe në ligj.
3. Organi publik që zhvillon procedurën nuk kërkon pagesën e tarifave edhe në rastet kur kjo
parashikohet me ligj, kur palët janë në pamundësi për të paguar. Kategoritë që janë në kushte
pamundësie përcaktohen me vendim të Këshillit të Ministrave.
Neni 20
Gjuha dhe përkthimi në procedurën administrative
1. Përveçse kur parashikohet ndryshe me ligj, procedura administrative kryhet në gjuhën dhe
shkrimin shqip.
2. Nëse pala duhet të paraqesë një kërkesë brenda afatit dhe e bën këtë në një gjuhë të huaj, organi
publik e njofton palën për detyrimin për ta paraqitur kërkesën në gjuhën dhe shkrimin shqip. Nëse për
arsye teknike pala nuk është në gjendje të sigurojë përkthimin brenda datës së përfundimit të afatit të
rregullt për paraqitjen e kërkesës, organi publik cakton një afat shtesë të përshtatshëm, brenda të cilit
duhet të sigurohet një përkthim i kërkesës dhe dokumenteve të nevojshme.
3. Afati i parashikuar në pikën 2, të këtij neni, fjalia e parë konsiderohet se është respektuar vetëm
nëse organi publik merr përkthimin brenda afatit shtesë të caktuar dhe të njoftuar nga organi publik.
4. Nëse kërkesat, të cilat përcaktojnë fillimin e afatit, brenda të cilit organi publik duhet të veprojë,
merren në një gjuhë të huaj, afati fillon në datën kur organit publik i vihet në dispozicion një përkthim i
tyre.
5. Nëse organi publik nuk përcakton dhe nuk i njofton palës një afat shtesë për përkthimin dhe
pasojat ligjore, sipas fjalisë së dytë, të pikës 2, të këtij neni, kërkesa në gjuhë të huaj vlerësohet e paraqitur
brenda afatit.
Neni 21
Parimi i kontrollit
Veprimtaria administrative i nënshtrohet:
a) kontrollit administrativ, në përputhje me dispozitat e këtij Kodi mbi mjetet ligjore administrative
dhe legjislacionit në fuqi;
b) kontrollit të gjykatës, në përputhje me legjislacionin në fuqi; dhe/ose
c) çdo kontrolli tjetër, të parashikuar nga legjislacioni në fuqi.
PJESA E DYTË
JURIDIKSIONI, KOMPETENCA, DELEGIMI DHE ZËVENDËSIMI
KREU I
JURIDIKSIONI DHE KOMPETENCA
Neni 22
Përcaktimi i juridiksionit dhe kompetencës
1. Fusha e ushtrimit të veprimtarisë dhe tërësia e kompetencave të organeve publike, të rregulluara
nga legjislacioni në fuqi, përbën juridiksionin administrativ.
2. Kompetencat e organeve publike janë të përcaktuara me ligj, me akt nënligjor, si dhe veprimet
administrative të nxjerra në zbatim të tyre. Ushtrimi i tyre është i detyrueshëm.
3. Delegimi ose zëvendësimi i kompetencave mund të bëhet vetëm nëse:
a) parashikohet shprehimisht në ligj;
b) ligji parashikon organin ose nëpunësin zëvendësues ku bëhet delegimi ose zëvendësimi.
Neni 23
Verifikimi i kompetencës
1. Me fillimin e procedurës administrative, organi publik verifikon nëse ka apo jo kompetencë
lëndore dhe tokësore për të vendosur për çështjen objekt shqyrtimi.
2. Çdo ndryshim ligjor ose nënligjor i mëvonshëm i kompetencës nuk ka efekt, përveç rasteve kur
organi, në të cilin procedura ka nisur, nuk ekziston më, ose kur legjislacioni i ri parashikon ndryshe.
Neni 24
Mungesa e kompetencës
1. Kur një organ publik merr një kërkesë, për një çështje që e vlerëson jashtë kompetencës të vet, ia
përcjell kërkesën menjëherë, dhe në çdo rast jo më vonë se dy ditë nga marrja e saj, organit publik
kompetent dhe njofton kërkuesin për këtë.
2. Afatet për kërkuesin vlerësohen të respektuara nëse kërkesa është paraqitur në kohë pranë organit
jokompetent, ndërsa afatet përkatëse për organin publik kompetent fillojnë të llogariten nga data e
marrjes së kërkesës.
3. Palët nuk mund të përcaktojnë apo të ndryshojnë, me marrëveshje, kompetencën e organit publik.
Neni 25
Ndalimi i heqjes dorë nga kompetenca
1. Çdo veprim administrativ, që ka për qëllim heqjen dorë të organit publik nga e drejta për të
ushtruar kompetencat ligjore, është i pavlefshëm.
2. Detyrimi për ushtrimin e kompetencave lëndore dhe tokësore dhe parashikimi i pikës 1, të
këtij neni, nuk përjashtojnë të drejtën e organit publik për të deleguar kompetencën e tij ligjore në favor
të organeve të tjera të administratës, sipas procedurave të parashikuara në këtë Kod.
Neni 26
Kompetenca në rastet urgjente
Nëse organi publik kompetent nuk mund të veprojë apo të veprojë menjëherë për shmangien e një
dëmi të rëndë dhe të pariparueshëm që mund t’i shkaktohet interesit publik apo të drejtave a interesave të
të tretëve, prefekti në nivel vendor dhe Kryeministri në nivel qendror, kryesisht apo me kërkesë, marrin
masa urgjente për shmangien e dëmit. Në këto raste, informohet menjëherë organi publik kompetent për
masat e marra.
Neni 27
Mosmarrëveshjet e kompetencave
1. Përveçse kur parashikohet ndryshe me ligj, konkurrimi i kompetencave ndërmjet dy ose më shumë
organeve publike zgjidhet me marrëveshje me shkrim midis tyre.
2. Në rast se ato nuk arrijnë në një marrëveshje, konflikti zgjidhet nga:
a) Kryeministri, në rast të konfliktit ndërmjet ministrive të ndryshme;
b) ministri ose titullari i institucionit qendror ose epror, për institucionet e varësisë;
c) gjykata administrative, për të gjitha rastet e tjera, për të cilat ajo është kompetente.
3. Zgjidhja e konfliktit mund të kërkohet nga secili prej organeve të përfshira, me marrjen dijeni të
konfliktit.
4. Konflikti sipas shkronjave “a” dhe “b”, të pikës 2, të këtij neni, zgjidhet brenda 10 ditëve nga dita e
depozitimit të kërkesës.
KREU II
DELEGIMI I KOMPETENCAVE DHE ZËVENDËSIMI I TYRE
Neni 28
Delegimi i kompetencave
1. Organet publike kompetente mund të delegojnë kompetencat e tyre ligjore te një organ tjetër
publik.
2. Organet publike kompetente mund të delegojnë kompetencat e dhëna me ligj ose me akte
nënligjore tek organet e tyre vartëse.
3. Organet kolegjiale të administratës publike nuk mund t’i delegojnë kompetencat e tyre në favor të
drejtuesve të tyre.
4. Organi i deleguar ndalohet të nëndelegojë te një organ i tretë kompetencat e përfituara përmes
delegimit.
5. Çdo vendim i organit delegues, që ka për qëllim autorizimin e organit të deleguar për të
nëndeleguar kompetencat e nëndeleguara, është i pavlefshëm.
Neni 29
Procedura e delegimit
1. Kur ligji e lejon, delegimi i kompetencave bëhet në çdo rast me vendim të organit delegues për
organet në varësi të tij dhe me vendim ose me marrëveshje në ato raste kur organi i deleguar nuk është në
varësi të organit delegues.
2. Në aktin e delegimit përcaktohen:
a) kompetencat e deleguara;
b) financimi i detyrave të deleguara;
c) institucioni i ngarkuar me mbikëqyrjen, si dhe objekti e instrumentet e mbikëqyrjes;
ç) kriteret e ndërprerjes dhe mekanizmat për kryerjen e detyrave të deleguara, në rast të ndërprerjes së
delegimit;
d) datën e fillimit të ushtrimit kompetencave të deleguara.
3. Delegimi i kompetencave botohet në Fletoren Zyrtare ose në buletinet e njoftimeve publike. Në
rastet e organeve të qeverisjes vendore, delegimi botohet në gazetën e njësisë së qeverisjes vendore apo
në buletinet zyrtare të akteve të njësive të qeverisjes vendore dhe, kur nuk ekziston një i tillë, njoftimi
përkatës afishohet në vende publike.
PJESA E TRETË
GARANTIMI I PAANSHMËRISË SË ADMINISTRATËS PUBLIKE
Neni 30
Pengesat ligjore
Nëpunësi publik ose anëtari i organit kolegjial nuk përfshihet në një procedurë administrative
vendimmarrës, në rastet kur:
a) ka një interes personal të drejtpërdrejtë ose jo të drejtpërdrejtë në vendimmarrjen në shqyrtim;
b) bashkëshorti, bashkëjetuesi ose të afërmit e tij deri në shkallë të dytë kanë një interes të
drejtpërdrejtë ose jo të drejtpërdrejtë në vendimmarrjen në shqyrtim;
c) nëpunësi publik, ose anëtari i organit kolegjial ose edhe personat e parashikuar në shkronjën
“b”, të këtij neni, kanë një interes të drejtpërdrejtë ose jo të drejtpërdrejtë në një çështje objektivisht të
njëjtë dhe me të njëjtat rrethana ligjore me çështjen në shqyrtim;
ç) nëpunësi publik ose anëtari i organit kolegjial ka marrë pjesë si ekspert, këshilltar, përfaqësues
ose avokat privat në çështjen në shqyrtim;
d) personat e përmendur në shkronjën “b”, të këtij neni, kanë marrë pjesë si ekspertë
përfaqësues, këshilltarë apo avokatë në çështjen në shqyrtim;
dh) ndaj nëpunësit publik ose personave të parashikuar në shkronjën “b”, të këtij neni, ka nisur
një proces gjyqësor nga palët në procedurën administrative në shqyrtim;
e) çështja në shqyrtim është një ankim kundër një vendimi të marrë nga nëpunësi publik ose nga
personat e parashikuar në shkronjën “b” të këtij neni;
ë) nëpunësi publik ose anëtari i organit kolegjial ose personat e përmendur në shkronjën “b”, të
këtij neni, janë debitorë ose kreditorë të palëve të interesuara në procedurën administrative në shqyrtim;
f) nëpunësi publik ose anëtari i organit kolegjial ose personat e përmendur në shkronjën “b”, të
këtij neni, kanë marrë dhurata nga palët përpara ose pas fillimit të procedurës administrative shqyrtim;
g) nëpunësi publik ose anëtari i organit kolegjial ose personat e përmendur në shkronjën “b”, të këtij,
neni kanë marrëdhënie të tilla, të cilat vlerësohen sipas rrethanave konkrete se do të përbënin arsye
serioze për njëanshmëri me palët në procedurën administrative në shqyrtim;
gj) nëpunësi publik ose anëtari i organit kolegjial ose personat e përmendur në shkronjën “b”, të
këtij neni, janë përfshirë në çdo lloj mënyre në:
i) negocime të mundshme për punësim në të ardhmen nga ana e nëpunësit apo personave të
përmendur në shkronjën “b”, të këtij neni, gjatë ushtrimit të funksionit apo negocime për çdo lloj forme
tjetër marrëdhëniesh me interes privat, pas lënies së detyrës, të kryera nga ai gjatë ushtrimit të detyrës;
ii) angazhime në veprimtari private me qëllim fitimi ose çdo lloj veprimtarie që krijon të ardhura,
si dhe angazhime në organizata fitimprurëse dhe jofitimprurëse, sindikata ose organizata profe-sionale,
politike, shtetërore dhe çdo organizatë tjetër;
h) në çdo rast kur parashikohet nga legjislacioni në fuqi.
Neni 31
Vetëdeklarimi i pengesave ligjore dhe kërkesa për përjashtim
1. Nëse nëpunësi publik ose anëtari i organit kolegjial të organit publik vëren një nga pengesat e
parashikuara në nenin 30, të këtij Kodi, ai njofton menjëherë me shkrim eprorin e tij ose organin
kolegjial.
2. Çdo nëpunës tjetër, i cili ka dijeni mbi rastet e konfliktit të interesit, në përputhje me nenin 30,
të këtij Kodi, njofton në përputhje me pikën 1 të këtij neni.
3. Pala mund të kërkojë përjashtimin e pjesëmarrjes së një nëpunësi apo të një anëtari të organit
kolegjial nga një procedurë administrative, deri në kohën e marrjes së vendimit, duke parashtruar arsyet
për të cilat kërkohet përjashtimi nga vendimmarrja. Kërkesa bëhet me shkrim, i drejtohet eprorit dhe
përmban të gjitha provat e mundshme në të cilat ajo mbështetet.
4. Në çdo rast, deri në marrjen nga eprori të një vendimi përfundimtar, nëpunësi pezullohet nga
procesi vendimmarrës.
Neni 32
Vendimmarrja dhe efektet e përjashtimit
1. Eprori ose organi kolegjial, i njoftuar sipas nenit 31, të këtij Kodi, merr vendim për
përjashtimin ose konfirmimin e nëpunësit, brenda 5 ditëve nga marrja e njoftimit ose kërkesës së palëve.
2. Kur eprori vendos përjashtimin e nëpunësit, në vendimin e përjashtimit caktohet edhe
nëpunësi zëvendësues. Nëse organi kolegjial përjashton një anëtar dhe ligji nuk parashikon anëtarë
zëvendësues, procedura administrative vazhdon pa zëvendësuar anëtarin e përjashtuar.
3. Kur, për shkak të ligjit apo për shkak të situatës konkrete, vërtetohet se është i pamundur
zëvendësimi i një zyrtari me një zyrtar tjetër, lejohet vendimmarrja nga nëpunësi publik.
4. Në rastet e përjashtimit dhe pamundësisë së zëvendësimit, organi funksionon si i tillë pa
pjesëmarrjen e anëtarit të përjashtuar.
PJESA E KATËRT
PROCEDURA ADMINISTRATIVE
KREU I
PJESËMARRJA NË PROCEDURËN ADMINISTRATIVE
Neni 33
Pala në procedurën administrative
1. Palë në procedurën administrative, përveç sa parashikohet në nenin 3, të këtij Kodi, është çdo
person:
a) me kërkesë të të cilit ka filluar procedura administrative;
b) ndaj të cilit ka filluar procedura admini-strative, ose të cilit i drejtohet apo synohet t’i drejtohet
vendimi i procedurës administrative; ose
c) me të cilin organi publik synon të lidhë apo ka lidhur një kontratë administrative.
2. Në procedurën administrative janë gjithashtu palë edhe mbajtësit e interesave publikë të autorizuar
me ligj, si dhe mbajtësit e interesave kolektivë apo interesave të gjerë të publikut, nëse këta interesa mund
të cenohen nga rezultati i procedurës administrative.
3. Organi publik që zhvillon procedurën administrative, me kërkesë apo kryesisht, përfshin si palë në
procedurë çdo person tjetër, të përcaktuar ose lehtësisht të përcaktueshëm, të ndryshëm nga ato të
parashikuara në pikat 1 dhe 2, të këtij neni, të cilin, rezultati i procedurës administrative mund ta cenojë
në të drejtat apo interesat e tij të ligjshëm.
Neni 34
Zotësia për të vepruar në procedurën administrative
1. Një organ publik, palë në një procedurë administrative, vepron nëpërmjet përfaqësuesit ligjor të
përcaktuar sipas ligjit ose titullarit të institucionit, kur nuk ka përfaqësues ligjor të caktuar.
2. Zotësia për të vepruar, në një procedurë administrative, e personave të tjerë rregullohet sipas
legjislacionit në fuqi.
Neni 35
Përfaqësimi i palës
1. Pala mund t’i kryejë të gjitha veprimet procedurale personalisht ose nëpërmjet përfaqësuesit,
në përputhje me parashikimet e këtij Kodi.
2. Në rastin kur pala vepron e përfaqësuar, organi publik kryen veprimet procedurale me
përfaqësuesin.
3. Organi publik mund të kërkojë kryerjen e një ose disa veprimeve procedurale drejtpërdrejt nga
pala, në rastet kur parashikohet shprehimisht nga ligji. Në këtë rast, organi publik njofton edhe
përfaqësuesin.
Neni 36
Përfaqësuesi i caktuar kryesisht
1. Organi publik, që kryen procedurën, e pezullon procedurën dhe i kërkon autoritetit
kompetent sipas ligjit, caktimin e përfaqësuesit ligjor ose përkatësisht zëvendësimin e tij, kur
konstaton se palës që nuk ka zotësi të plotë për të vepruar ose ka zotësi të kufizuar për të vepruar
nuk i është caktuar ende përfaqësuesi ligjor ose ai ka konflikt interesash me të përfaqësuarin.
2. Në rastin e parashikuar në pikën 1, të këtij neni, nëse është urgjente dhe nëse e kërkon
interesi i palës, organi publik cakton një përfaqësues të përkohshëm për kryerjen e një veprimi të
caktuar procedural, ose deri në caktimin apo zëvendësimin e përfaqësuesit ligjor.
3. Organi publik, që kryen procedurën administrative, mund të caktojë një përfaqësues sipas
parashikimeve të pikës 2, të këtij neni, edhe kur:
a) identiteti i palës është i panjohur;
b) megjithëse identiteti i palës njihet, është i pamundur njoftimi i saj;
c) pala është në pamundësi objektive për të ndjekur interesat e vet dhe nuk ka zgjedhur një
përfaqësues;
ç) pala nuk ka vendqëndrim në Shqipëri dhe nuk ka zgjedhur një përfaqësues brenda afatit të
dhënë nga organi publik.
4. Organi publik njofton menjëherë palën për caktimin e përfaqësuesit. Në rastet e
parashikuara në shkronjat “a” dhe “b”, të pikës 3, të këtij neni, organi publik njofton caktimin e
përfaqësuesit nëpërmjet njoftimit publik, sipas parashikimeve të këtij Kodi.
5. Përfaqësuesi i caktuar kryesisht, sipas pikave 2 dhe 3 të këtij neni, merr pjesë dhe e përfaqëson
palën në gjithë procedurën administrative, ose vetëm në veprimin procedural për të cilin është caktuar,
deri në paraqitjen e palës apo të përfaqësuesit të zgjedhur prej saj.
Neni 37

Chapter VI

People’s Advocate

Article 60

1. The People's Advocate defends the rights, freedoms and lawful interests of individuals from unlawful acts or omissions of public administration bodies.

2. The People's Advocate is independent in the exercise of his duties.

3. The People's Advocate has his own budget, which he administers by himself. He proposes the budget pursuant to law.

Article 61

1. The People's Advocate is elected by three-fifths of all members of the Assembly for a fiveyear period, with the right for re-election.

2. Any Albanian citizen with higher education and with recognized knowledge and recognized activity in the field of human rights and law may be the People's Advocate.

3. The People's Advocate enjoys the immunity of a judge of the High Court.

4. The People's Advocate may not take part in any political party, carry on any other political, state or professional activity, nor take part in the management organs of social, economic and commercial organizations.

Article 62

1. The People's Advocate may be discharged only on grounded complaint of not less than onethird of the deputies.

2. In this case, the Assembly makes a decision with three-fifths of all its members.

Article 63

1. The People's Advocate presents an annual report before the Assembly.

2. The People's Advocate reports before the Assembly when it is requested from the Assembly, and he may request the Assembly to hear him on matters he deems important.

3. The People's Advocate has the right to make recommendations and to propose measures when he observes violations of human rights and freedoms by the public administration.

4. Public bodies and officials are obligated to present to the People's Advocate all documents and information requested by him. 

Article 134

1. Recourse to the Constitutional Court shall be only upon the request of:

a) President of the Republic;

b) Prime Minister;

c) not less than one-fifth of the members of Assembly;

ç) Ombudsman;

d) Head of High State Audit;

dh) any court, in the event of Article 145, point 2, of this Constitution;

e) any commissioner established by law for the protection of the fundamental rights and freedoms guaranteed by the Constitution;

ë) High Judicial Council and High Prosecutorial Council;

f) local governance units;

g) religious communities forums;

gj) political parties;

h) organizations;

i) Individuals.

2. The entities provided for in sub-paragraphs d, dh, e, ë, f, g, gj, h, and i of paragraph 1 of this Article may file a request only regarding the issues connected to their interests.

KREU I

DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

Neni 1

Qëllimi

Kodi i sjelljes së mirë administrative ka për qëllim të përcaktojë rregullat e sjelljes dhe etikës, profesionale, si dhe të garantojë respektimin e tyre nga punonjësit e Institucionit të Avokatit të Popullit, me qëllim plotësimin e detyrimeve të tyre në shërbim të mbrojtjes së të drejtave dhe lirive themelore të individeve.

Neni 2

Perkufizime

Në këtë Kod termat e mëposhtëm kanë këto kuptime:

• “Institucion”, është institucioni i Avokatit të Popullit.
• “punonjës” është “nëpunësi civil”, sipas përcaktimeve të legjislacionit në fuqi për nëpunësit civilë, apo çdo punonjës tjetër marrëdhëniet e punës të të cilit janë të  rregulluara sipas Kodit të Punës të RSh.
• “epror”, është eprori direkt sipas përcaktimeve të legjislacionit në fuqi për nëpunësit civilë.

Neni 3

Fusha e zbatimit personal 

1. Dispozita e Kodit të sjelljes së mirë administrative zbatohen në:

• të gjithë punonjësit, tek të cilët zbatohet Rregullorja e Brendshme e Institucionit;
• personat e tjerë që punojnë me Institucionin, sipas kontratave që kanë nënshkruar me të për përmbushjen e një shërbimi të caktuar;
• ekspertet të angazhuar nga Institucioni, sipas përcaktimeve ligjore në fuqi, me detyra të veçanta për çështje konkrete, si dhe
• stazhierët.

Neni 4

Fusha e zbatimit material   

Kodi i sjelljes së mirë administrative, përcakton parimet e përgjithshme të sjelljes së mirë administrative që zbatohen për gjithë marrëdhëniet e Institucionit dhe punonjësve të tij me publikun, si dhe për marrëdhëniet midis institucionit dhe punonjësve të tij, nëse ato nuk rregullohen nga një legjislacion i posaçëm.

Neni 5

Etika dhe sjellja etike

1. Etika ndihmon punonjësit e Institucionit të përcaktojnë rolin dhe përgjegjësitë, si në lidhje me vetveten, ankuesit/kërkuesit, kolegët, partnerët, punonjësit e institucioneve të tjera të administratës publike apo personave të tretë të lidhur me ta, apo me institucionin ku punoni.
2. Në Institucionin e Avokatit të Popullit, etikë do të thotë që çdo punonjës  duhet të
   • përkrahë, si formalisht, ashtu edhe shpirtërisht, frymën që përçojnë parimet, ligjet, aktet nënligjore, rregullat dhe udhëzimet që zbatohen në Institucion;
   • nxisë përgjegjshmërinë ndaj vetes, eprorëve dhe publikut;
   • eliminojë, mungesën e respektit ndaj të tjerëve, padrejtësitë dhe pandershmëritë;
   • mos jetë indiferent kur duhet të përballet me probleme etike;
   • inkurajojë dialogun, diskutimet e hapura dhe pa paragjykim;
   • respektojë standardet bazë të sjelljes si brenda, ashtu dhe jashtë mjedisit të Institucionit;
   • jetë modest lidhur me atë që mund të përmirësohet dhe mënyrën se si mund të bëhet ajo.
3. Sjellja etike, kërkon që të gjithë punonjësit e Institucionit të bëjne zgjedhje të ndërgjegjshme, të marrin vendime po të tilla, si edhe të kenë gjykim të shëndoshë në përputhje me vlerat dhe parimet etike që përcaktohen në këtë Kod.

KREU II

PARIMET E PËRGJITHSHME TË SJELLJES ETIKE

Neni 6

Ligjshmëria

1. Punonjësit e Institucionit të cilët kanë statusin e nëpunësit civil, duhet të zbatojnë me korrektësi të gjitha rregullat dhe procedurat që rrjedhin nga legjislacioni për nëpunësit civil, si dhe legjislacioni në fuqi.
2. Punonjësit e Institucionit të cilët nuk janë nëpunës civilë, duhet të përmbushin të gjitha detyrimet që rrjedhin nga Kodi i Punës dhe aktet nënligjore në zbatim të tij, si dhe rregullat dhe procedurat e legjislacionit në fuqi.
3. Të gjithë punonjësit e Institucionit duhet të zbatojnë me korrektësi legjislacionin në fuqi që rregullon veprimtarinë e Avokatit të Popullit, përfshirë edhe Rregulloren e Brendshme të Institucionit.
4. Punonjësi i Institucionit veçanërisht kujdeset që vendimet të cilat prekin të drejtat apo interesat e individëve, të kenë bazë ligjore dhe përmbajtja e tyre të jetë në respekt të ligjit.

Neni 7

Mosdiskriminimi 

1. Në trajtimin e ankesave/kërkesave si dhe në marrjen e vendimeve, punonjësi duhet të sigurojë respektimin e parimit të barazisë së trajtimit. Subjektet që janë në të njejtën situatë trajtohen në të njejtën mënyrë.
2. Nëse bëhet ndonjë diferencim në trajtim, punonjësi duhet të sigurojë që kjo të justifikohet nga një veçori përkatëse objektive e një rasti të veçantë.
3. Punonjësi duhet të shmangë çdo diskriminim të pajustifikuar midis subjekteve ankuese/kërkuese bazuar në, kombësi, gjini, racë, etnicitet apo origjinën shoqërore, veçoritë genetike, gjuhën, fenë apo besimin, mendimin politik apo tjetër, anëtarësimin në një minoritet kombëtar, pronësinë, lindjen, paaftësinë fizike,moshën apo orientimin   seksual.

Neni 8

 Proporcionaliteti

1. Punonjësi i Institucionit gjatë ushtrimit të detyrës së tij, duhet të sigurojë që masat e marra të jenë proporcionale për arritjen e qëllimit. Punonjësi duhet veçanërisht të shmangë kufizimin e të drejtave të qytetarëve apo vendosjen e detyrimeve mbi ta, kur këto kufizime apo detyrime nuk kanë lidhje të arsyeshme me qëllimin e veprimit të ndjekur.
2. Punonësi me veprimet e tij duhet të respektojë balancën e drejtë midis interesave të personave privatë dhe interesit të publikut.

Neni 9

Mosabuzimi me pushtetin

Punonjësi i Institucionit, duhet të ushtrojë pushtetin vetëm për qëllimet për të cilat ai i është dhënë nga dispozitat përkatëse. Ai duhet të shmangë përdorimin e këtyre pushteteve për qëllime të cilat nuk kanë bazë ligjore, apo nuk janë të motivuara nga ndonjë interes publik.

Neni 10

Paanshmëria, ndershmëria dhe pavarësia

1. Punonjësi i Institucionit duhet të jetë i paanshëm, i drejtë, i arsyeshëm dhe i pavarur. Ai duhet të shmangë, çdo veprim apo mosveprim arbitrar apo çdo trajtim preferencial, që prek negativisht publikun, është në dëm të interesave të një personi, organi të administratës publike, organizate, apo që cënon të drejtat dhe interesat e ligjshme të personave të tretë.
2. Sjellja e punonjësit të Institucionit nuk duhet të udhëhiqet nga interesat personale, familjare, kombëtare apo nga presioni politik. Ai nuk duhet të marrë pjesë në asnjë vendim ku ai/ajo apo ndonjë anëtar i afërt i familjes së tij/saj, ka interesa, përfshirë edhe interesat financiare.

Neni 11

Objektiviteti

Punonjësi i Instituciont gjatë procesit të punës, duhet të marrë në konsideratë faktorët përkatës dhe t’i japë secilit prej tyre peshën e duhur në qëndrimin përfundimtar, duke përjashtuar çdo element qe nuk i përgjigjet procesit konkret të punës.

Neni 12

 Pritshmëritë legjitime, qëndrueshmëria dhe këshilla

1. Punonjësi i Institucionit duhet të jetë i qëndrueshëem në sjelljen e tij administrative sikurse dhe me veprimet administrative të Institucionit. Ai duhet të ndjekë praktikat administrative normale të Institucionit, nëse nuk ka arsye ligjore për t’u shmangur nga këto praktika në një rast individual, dhe nëse ka arsye të tilla ligjore, ato duhet të jepen me shkrim prej tij.
2. Punonjësi i Institucionit duhet të respektojë pritshmëritë e arsyeshme dhe  legjitime që ankuesit/kërkuesit kanë, bazuar në mënyrën se si ka vepruar Institucioni në të shkuarën në raste të të njëjtës situatë.
3. Punonjesi i institucionit, kur është e nevojshme, duhet të këshillojë ankuesin/këkruesin se si një çështje e shtruar përpara atij/asaj ndiqet, dhe si të procedohet me trajtimin e kësaj çështjeje.

Neni 13

Mirësjellja

1. Punonjësi i Institucionit duhet të jetë mëndje hapur, korrekt, i sjellshëm dhe i aksesueshëm në raport me publikun. Kur i përgjigjet korrespondencës, thirrjeve telefonike dhe postës elektronike, punonjësi duhet të përpiqet të jetë sa më ndihmues dhe t’i jape përgjigje pyetjeve që i janë bërë në mënyrë sa më të plotë e të saktë që të mundet.
2. Nëse punonjësi nuk është përgjegjës për çështjen në fjalë, ai duhet të drejtojë individin/subjektin në zyrën përkatëse.
3. Nëse ndodh një gabim që dëmton të drejtat apo interesat e ankuesit/kërkuesit, punonjësi duhet të kërkojë ndjesë për këtë gjë dhe të përpiqet të korrigjojë efektet negative të rezultuara nga gabimi i tij/saj në mënyrën më të përshtatshme, si dhe të informojë atë për çdo të drejtë apelimi.
4.  

KREU III

NORMA ETIKE QË DUHET TË ZBATOHEN GJATË PROCESIT TË PRITJES, SHQYRTIMIT, VERIFIKIMIT ZGJIDHJES SË ANKESAVE/ KËRKESAVE APO NJOFTIMEVE

Neni 14

Pritja dhe sqarimi i ankuesve/kërkuesve

1. Çdo punonjës i Institucionit, dhe veçanërisht ai i pritjes dhe shërbimit të popullit, informimit dhe marrëdhënieve me publikun, është i detyruar të presë çdo person që i drejtohet këtij Institucioni në mënyrë të kulturuar, me mirësjellje, me durim, dhe t’i shpjegojë atij ligjin dhe rregullat e punës të Institucionit.
2. Çdo punonjës i institucionit, në takimet që zhvillon me individët që i drejtohen Avokatit të Popullit, apo me individët që janë subjekte të çështjeve që ndiqen prej tij, duhet të sillet gjithnjë në mënyrë të tillë, që besimi i publikut në ndershmërinë, paanshmërinë dhe efektivitetin e shërbimit publik të ruhet dhe të rritet në një shkallë më të lartë.
3. Kur për ankesën, kërkesën apo njoftimin është vendosur sipas ligjit që të bëhet hetim i pavarur, punonjësi i institucionit sqaron me shkrim subjektin përkatës të interesuar për veprimet që do të kryhen.
4. Punonjësi i Institucionit u përgjigjet ankesave dhe kërkesave të individëve apo subjekteve të tjera të interesuara, edhe kur ata nuk kanë të drejtë, me etikë profesionale dhe në mënyrë të tillë që të ruajë dhe respektojë dinjitetin dhe personalitetin e ankuesit/kërkuesit.

Neni 15

E drejta e mbrojtjes

Punonjësi i Institucionit, duhet t’i shpjegojë individit/subjektit  të interesuar të drejtat dhe mënyrat se si ai mund t’i mbrojë ato, por ata nuk mund të kryejnë funksionin e një avokati privat. Ata nuk mund të veprojnë në asnjë rast si përfaqësues të një çështjeje në organet gjyqësore apo administrative për llogari të të tretëve.

Neni 16

Kufizimi i arsyeshëm në kohë për marrjen e qëndrimeve

1. Punonjësi i Institucionit duhet të sigurojë që qëndrimi për çdo ankesë/kërkesë drejtuar Institucionit të merret brenda një kohe të kufizuar në mënyrë të arsyeshme dhe pa vonesë, sipas përcaktimit në Rregulloren e Brendshme të Institucionit.
2. Rregulli i përcaktuar në pikën 1, të këtij neni, zbatohet edhe për përgjigje të letrave që vijnë nga ankues/kërkues, apo përgjigjet për shkresat administrative, të cilat punonjësi i ka çuar tek eprorët e tij me kërkesën për udhëzime për vendimmarrjen.
3. Nëse për një ankesë/kërkesë drejtuar Institucionit, për shkak të kompleksitetit të çështjeve që ajo ngre, nuk mund të merret qëndrim brenda kohës kufi, punonjësi duhet të njoftojë ankuesin/kërkuesin sa më shpejt të mundet. Në këtë rast, qëndrimi përfundimtar duhet t’i njoftohet autorit në kohën më të shkurtër.

Neni 17

Mbrojtja e të dhënave personale

1. Punonjësi i Insitucionit i cili gjatë ushtrimit të detyrave të tij, ka fituar ose ka njohuri mbi të dhëna personale të individëve/subjekteve, i nënshtrohet detyrimit për ruajtjen e konfidenacialitetit mbi to, sipas përcaktimeve të Ligjit Nr. 9887, datë 10.03.2008 “Për mbrojtjen e të dhënave personale”.
2. Punonjësi duhet veçanërisht të shmangë përpunimin e të dhënave personale për qëllime jolegjitime, apo transmetimin e të dhënave të tilla tek persona të paautorizuar.

Neni 18

Konfidencialiteti

1. Punonjësi i Institucionit, ruan konfidencialitetin e informacionit që ka në zoterim gjatë ushtrimit të detyrës së tij, apo gjatë aktivitetit në Institucion, takime pune etj, por pa cënuar zbatimin e detyrimeve që rrjedhin nga Ligji nr.8503 datë 30.06.1999 “Për të drejtën e informimit për dokumentet zyrtare”.

Neni 19

Kontaktet me organet e administratës publike

Punonjësi i Institucionit të Avokatit të Popullit, duhet të respektojë rregullat e etikës të përcaktuara në këtë Kod, në çdo rast kur kontakton me organe të administratës publike dhe punonjës të saj. Në këto kontakte ai duhet paraprakisht të bëjë prezantimin zyrtar nëpërmjet kartës identifikuese të Institucionit, të shpjegojë qëllimin e kontaktit, si dhe të shmangë çdo shfaqje të arrogancës apo presionit ndaj organit të administratës publike.

Neni 20

Marrja e informacionit/dokumentacionit, hyrja në zyra, ambjente te administratës publike

1. Punonjësi i Institucionit të Avokatit të Popullit, gjatë ushtrimit të detyrës,  kërkon informacion, hyn në zyra, ambjente etj, apo kontrollon dokumente, që kanë lidhje me ankesën/kërkesën apo njoftimin, vetëm kur ai është autorizuar të veprojë në këtë mënyrë, në varësi të rastit që ndjek.
2. Karta e identifikimit e Institucionit duhet të përdoret vetëm kur punonjësi është në detyrë e për shkak të detyrës.

KREU IV

INFORMIMI DHE AKSESI NE DOKUMENTACION

Neni 21

 Kërkesa për informacion

1. Punonjësi i Institucionit që ka përgjegjësi për çështjen në fjalë, i jep individëve/subjekteve informacionin që ata kërkojnë. Nëse ai e vlerëson si të përshtatshme, duhet të japë atyre këshilla se si të fillojnë një procedurë administrative brenda fushës së tij të kompetencës. Punonjësi duhet të kujdeset që informacioni i komunikuar të jetë i qartë dhe i kuptueshëm.
2. Nëse një kërkesë verbale për informacion është shumë e komplikuar apo shumë e gjerë për tu trajtuar, punonjësi duhet të këshillojë individin/subjektin të formulojë kërkesën e tij me shkrim.
3. Nëse, për shkak të konfidencialitetit, një punonjës nuk mund të zbulojë informacionin e kërkuar, ai/ajo duhet që në përputhje me Nenin 23 të këtij Kodi, t’i tregojë personit të interesuar arsyen përse ai nuk mundet ta komunikojë informacionin.
4. Për kërkesat për informacion, lidhur me çështje që punonjësi nuk i ka në trajtim dhe për kompetencë, ai duhet të drejtojë kërkuesin tek personi kompetent duke i treguar emrin dhe numrin e tij të telefonit. Për kërkesat për informacion që lidhen me një tjetër institucion apo organ të administratës publike, punonjësi duhet ta drejtojë kërkuesin tek institucioni apo organi përkatës.
5. Kur është e përshtatshme, punonjësi i Institucionit, në varësi të subjektit të kërkesës, duhet të drejtojë personin që kërkon informacionin tek shërbimi i Institucionit, përgjegjës për dhënien e informacionit publikut.

Neni 22

Kërkesat për akses publik të dokumentave

1. Punonjësi duhet të trajtojë kërkesat për akses në dokumenta, në përputhje me rregullat e miratuara nga Institucioni dhe me parimet e përgjithshme dhe kufizimet e përcaktuara në legjislacionin në fuqi.
2. Nëse punonjësi nuk mund të veprojë në përputhje me kërkesën e bërë gojarisht për akses në dokumenta, individi/subjekti duhet të këshillohet të  formulojë kërkesën e tij me shkrim.

Neni 23

Mbajtja e regjistrimeve të sakta

Punonjësit e Institucionit, të ngarkuar për regjistrimin e ankesave/kërkesave, korespondencave lidhur me to, duhet të mbajnë regjistrim të saktë për postën që hyn dhe del në Institucion, si dhe për dokumentat që dorezohen.

Neni 24

Publikimi i Kodit

Struktura e Marrëdhënieve me Publikun dhe struktura e pritjes së popullit, duhet të informojnë në vazhdimësi publikun mbi të drejtat që ata gëzojnë sipas këtij Kodi.

KREU V

RREGULLA DHE SHKELJE TË VEÇANTA

Neni 25

Ushtrimi i detyrës pavarësisht vështirësive/presioneve

1. Punonjësi i Institucionit të Avokatit të Popullit në ushtrimin e detyrës së tij nuk duhet të tërhiqet nga vështirësitë dhe presionet që mund të lindin nga hetimi ose verifikimi i ankesave, kërkesave ose njoftimeve, si kur bëhen nga përfaqësues të administrates publike, ashtu dhe nga individë/subjekte të veçantë publikë ose privatë.
2. Në rastet e parashikuara në pikën 1 të këtij neni, punonjësi ka detyrimin të njoftojë eprorin direkt dhe të veprojë sipas porosive të tij. Në çdo rast eprori direkt njofton me shkrim edhe Avokatin e Popullit.

Neni 26

Dhuratat, favoret apo përfitimet e tjera

1. Ndalohet kërkimi ose marrja nga punonjësi i Institucionit i dhuratave, favoreve, çfarëdo përfitimi tjetër ose shmangie të humbjeve të mundshme, si dhe premtime për to, për veten, familjen, të afërmit, personat ose organizatat me të cilët ka marrëdhënie, që ndikojnë ose duket sikur ndikojnë në paanësinë e kryerjes së detyrës, apo janë ose duket sikur janë shpërblim për kryerjen e detyrës zyrtare.
2. Në çdo rast, kur persona të ndryshëm tentojnë të korruptojnë një punonjës të Institucionit me të holla, objekte ose me mënyra të tjera, ai duhet të njoftojë menjëherë eprorin e tij të drejtpërdrejtë dhe ky i fundit Avokatin e Popullit.
3. Nëse një punonjës i Institucionit ka marre dijeni për korruptimin ose tentativën për të korruptuar një punonjës tjetër të institucionit, atëherë ai duhet të njoftojë menjëherë eprorin e tij të drejtpërdrejtë dhe ky i fundit Avokatin e Popullit.
4. Punonjësi i Institucionit nuk duhet, të shpërdorojë postin zyrtar duke u bërë favore apo privilegje ankuesve/kërkuesve kur këta nuk kanë të drejtë, apo të mbulojë veprimet e paligjshme apo të parregullta të nëpunësve publikë.
5. Punonjësit të Institucionit i ndalohet të bëjë premtime private në emër të Institucionit, personave me të cilët njihet ose lidhet nëpërmjet ose për shkak të detyrës.
6. Punonjësi i Institucionit nuk duhet të përdorë ose të lejojë të përdorin persona të tjerë të lidhur me të detyrën e tij zyrtare, në mënyrë të tillë që të nxisë ose të detyrojë një person tjetër, përfshirë edhe vartësit, për të pasur ndonjë përfitim financiar ose të çdo lloji tjetër me interes personal.

Neni 27

Konflikti i interesave

1. Punonjesi i Institucionit, kur i ngarkohet një çështje e cila e vendos në konflikt, duhet të deklarojë në rastin më të parë të mundshëm prej tij, konfliktin ose konfliktet e mundshme të interesave, të cilat mund të ndikojnë negativisht në ushtrimin e paanshëm të detyrave prej tij.
2. Punonjësi i Institucionit, nuk duhet të marrë pjesë në procesin e punës, kur ankesat/kërkesat:
   • a): prekin interesin civil, administrativ, penal apo moral të tij, të bashkëshortes, fëmijëve apo anëtarëve të tjerë të familjes, deri në shkallën e dytë.
   • b): përbëjnë interesa personale të tij, dhe këtu përfshihet çdo përparësi për personat, ose organizatat, me të cilat ai ka ose ka patur marrëdhënie biznesi apo lidhje politike.
   • c): kur ka shkaqe të tjera paanësie të përcaktuara nga ligji nr.8485 datë 12.05.1999 “Kodi i Proçedurave Administrative”, apo nga Ligji nr.9367 datë 7.04.2005 “Për parandalimin e konfliktit të interesave në ushtrimin e funksioneve publike”, i ndryshuar.
3. Nëse një punonjës i Institucionit vihet në dijeni se nuk do të marrë pjesë në një proces pune, për shkak të konstatimit të shkaqeve të përmendura në gërmat “a”, “b” dhe “c” të pikës 2 të këtij neni, atëherë ai duhet t’i shpjegojë me shkrim eprorit të tij të drejtpërdrejtë hollësitë e konfliktit të interesave, në mënyrë që eprori i tij të gjykojë sa më drejtë çështjen.

Neni 28

Punonjesit me kontratë pune

Punonjësi i Institucionit të Avokatit të Popullit, i punësuar sipas dispozitave të Kodit të Punës të RSh, është i detyruar të respektojë kontratën e punës. Nëse kontrata e punës është e me afat të përcaktuar, punonjësit i lejohet të kërkojë mundësi të tjera për punësim, jashte kohëzgjatjes normale të punës, por duke njoftuar më parë eprorin e tij.

Neni 29

Veprimtaritë e jashtme

1. Punonjësi i Institucionit nuk mund të krijojë marrëdhënie punësimi tjetër, pavarësisht nëse është me shpërblim ose jo, në subjektet publike, private dhe jofitimprurëse, me përjashtim të:
   • a): mësimdhënies,
   • b): të drejtës se autorit,
   • c): pjesmarrjes si lektor në aktivitete të ndryshme, sipas përcaktimeve të legjislacionit në fuqi.
2. Nëpunësi i administratës publike për çdo rast  njofton zyrtarisht Avokatin e Popullit,  eprorin direkt dhe njësinë e burimeve njerëzore të institucionit për veprimtarinë e jashtme që do të kryejë, duke bërë një përshkrim të shkurtër të veprimtarisë së jashtme të tij. Në rastet kur aktivitetet e lejueshme ushtrohen brenda kohëzgjatjes normale të punës, duhet në çdo rast autorizim nga Avokati i Popullit, sipas parashikimeve të bëra në Rregulloren e Brendshme të Institucionit.
3. Nëse ekzistojnë dyshime që një veprimtari, ku mendon të marrë pjesë punonjësi, mund të jetë në kundërshtim me kriteret e sipërpërmendura, ai duhet të konsultohet me njësinë e burimeve njerëzore, që monitoron zbatimin e marrëdhënieve etike, para se të marrë pjesë në të.

Neni 30

Situatat e paparashikuara në Kodin e Sjelljes së Mirë Administrative

1. Kur një punonjesi të Institucionit te Avokatit të Popullit i duhet të ndërhyjë në një situatë, për të cilën nuk ka parashikime në këtë Kod, ai duhet të konsultohet me eprorin e tij të drejtpërdrejtë ose me vetë Avokatin e Popullit.
2. Nëse nevojitet një ndërhyrje e menjëhershme dhe asnjë epror nuk është i mundshëm për konsultim, ose konsultimi nuk do të ishte praktik, punonjësi duhet të udhëhiqet nga parimet kushtetuese të mbrojtjes së lirive dhe të drejtave të individëve, si dhe nga parimet e përgjithshme të përcaktuara në Ligjin nr.9131 datë 8.09.2003 “Për rregullat e etikës në administratën publike”.

Neni 31

Profesionalizmi dhe shmangia e veprimeve që cenojnë figurën e punonjësit

1. Punonjësit e Institucionit duhet që gjatë gjithë kohës, të udhëhiqen nga standartet më të larta të profesionalizmit. Atyre u ndalohet çdo veprim apo sjellje e papranueshme për pozicionin e tyre në Institucion.
2. Punonjësi i Institucionit duhet të ruajë të pastër figurën e tij morale, duke shmangur sjellje apo veprime të tilla të padenja, si dehja, shpërdorimi i postit zyrtar, marrja e borxheve me mashtrim etj, që cënojnë autoritetin dhe imazhin e Institucionit para opinionit publik.

Neni 32

Marrëdhëniet epror-vartës dhe ndërmjet kolegëve

1. Marrëdhëniet ndërmjet eprorëve dhe vartësve, si dhe marrëdhëniet ndërmjet kolegëve, duhet të ndërtohen mbi baza të mirëkuptimit, respektimit reciprok dhe solidaritetit, për të realizuar detyrat e Institucionit për mbrojtjen e lirive themelore dhe të drejtave të njeriut.
2. Do të konsiderohen shkelje të etikës profesionale rastet e mosinformimit të kolegut për gabimet e mundshme që ky mund të ketë bërë gjatë procesit të punës, shprehja në prani të ankuesve apo kërkuesve e të metave të kolegut, të vartësit dhe të eprorit, apo të punës së tyre, si dhe mosshkëmbimi i mendimeve dhe informacioneve të përgjithshme për mbarëvajtjen e punës, që përsonat kanë dijeni gjatë punës së tyre.

Neni 33

Komunikimi i brendshëm me rrjet elektronik

1. Komunikimi i brendshëm në Institucion, mund të realizohet edhe nëpërmjet rrjetit elektronik të sistemit te menaxhimit te rasteve. Me anë të tij shkëmbehen dhe merren informacione që kanë lidhje me çështjet që mbulojnë strukturat duke lehtësuar aktivitetin e tyre.
2. Komunikimi dhe shkëmbimi i dokumenteve zyrtare, brenda Institucionit apo jashtë tij, nga punonjësit, bëhet gjithmonë duke përdorur postën elektronike të Institucionit. Vetëm në raste kur kjo adresë nuk funksionon apo nuk ekziston, nëpunësit mund të përdorin postë elektronike alternative.

Neni 34

Pijet alkolike dhe pirja e duhanit

1. Ndalohet mbajtja e pijeve alkoolike në zyrat dhe ambjentet e Institucionit.
2. Ndalohet përdorimi i pijeve alkoolike nga të gjithë punonjësit e Institucionit si brenda, ashtu edhe jashtë tij, gjatë kohëzgjatjes normale të punës.
3. Në të gjitha ambientet e Institucionit është e ndaluar pirja e duhanit. Ajo mund të lejohet vetëm në vendet e caktuara për këtë qëllim në ambjentet e Institucionit.

Neni 35

Paraqitja dhe veshja e përshtatshme e punonjësve

1. Paraqitja në punë duhet të jetë e përshtatshme dhe e tillë që të shprehë kujdesin dhe seriozitetin e vazhdueshëm të punonjësve të institucionit për anën e tyre pamore, nivelin e domosdoshëm të pastërtisë personale, si dhe vëmendje në mënyrën e komunikimit dhe të qëndrimit në ambientet e institucionit.
2. Punonjësit e institucionit duhet të plotësojnë kërkesat e domosdoshme të veshjes serioze në ambientet e zyrës, burrat me xhaketë, këmishë  dhe kravatë, dhe femrat me veshje të përshtatshme serioze, joekstravagante.
3. Sekretari i Përgjithshëm cakton funksionet që mbajnë uniformë (veshje) të paguara nga Institucioni, apo edhe masën e përfitimit të këtyre veshjeve. Të gjithë punonjësit, brenda Institucionit, duhet të mbajnë të varur në gjoks dokumentin e identifikimit.

Neni 36

Kujdesi ndaj pronës

1. Punonjësit e Institucionit të Avokatit të Popullit duhet të mbrojnë dhe ruajnë pronën e Institucionit, përfshirë këtu dokumentacionin zyrtar. Ata duhet të përdorin ose të lejojnë që të përdoret prona që institucioni zotëron ose ka në përdorim, për asnje qëllim tjetër, përveçse për kryerjen e veprimeve të miratuara në përputhje me aktet ligjore dhe nënligjore në fuqi.
2. Çdo punonjës i Institucionit duhet të përdorë mjetet që ofron pozicioni i punës vetëm për realizimin e detyrave të tij dhe jo për qëllime personale.

Neni 37

Sanksionet

Për shkelje të rregullave të parashikuara në këtë Kod, kur ato nuk përbëjnë vepër penale, zbatohen masat disiplinore të përcaktuara nga Statusi i Nëpunësit Civil, në Rregulloren e Brendshme, apo në kontratën e punës.

Neni 38

Dispozitë e fundit

Për çështjet që ky Kod nuk ka dhënë parashikime specifike në përmbajtjen e tij, zbatohen rregullat e përcaktuara në, ligjin nr.8549, datë 11.11.1999 “Statusi i nëpunësit civil”, ligjin nr.9131, datë 08.09.2003 “Për rregullat e etikës në administratën publike”, si dhe në aktet nënligjore në zbatim të tyre.

LAW “ON THE PEOPLE’S ADVOCATE”

REPUBLIC OF ALBANIA

ASSEMBLY

LAW

No.8454, dated 04.02.1999, supplemented by the law no. 8600, dated 10.04.2000, as amended by the law no. 9398, dated 12.05.2005, added to and as amended by the law 155/2014, dated 27.11.2014, “ON THE PEOPLE’S ADVOCATE”.

Pursuant to Articles 60- 63, 81 and 83, point 1 of the Constitution, upon the proposal of the Council of Ministers,

THE ASSEMBLY OF THE REPUBLIC OF ALBANIA

DECIDED:

CHAPTER I

GENERAL PROVISIONS

Article 1

SCOPE/ OBJECT OF LAW

The object of this Law is the adoption of rules for the organization and functioning of the People’s Advocate.

Article 2

DUTIES OF THE PEOPLE’S ADVOCATE

The People’s Advocate safeguards the rights, freedoms and lawful interests of individuals from unlawful and improper actions or failures to act of public administration bodies as well as third parties acting on their behalf. He is the promoter of the highest standards of human rights and freedoms in the country.

The People’s Advocate guided by the principles of impartiality, confidentiality, professionalism and independence exercises his/her activity for the protection of human rights and freedoms provided for in the constitutional provisions and laws. The provisions of this Law shall also apply to protect the rights of foreigners, whether they are residing lawfully, in Albania or not, refugees, asylum seekers as well as stateless persons within the territory of the Republic of Albania, pursuant to the conditions provided for in the law.

The People’s Advocate also carries out other tasks set forth in special laws.

Article 3

REQUIREMENTS FOR ELECTION OF THE PEOPLE’S ADVOCATE

People’s Advocate may be any person who meets the following requirements:

a) Is an Albanian citizen;

b) Has outstanding knowledge of, and activities in the area of human rights, freedoms and law;

c) Has distinguished professional skills and moral and ethical qualities;

d) Has never been criminally convicted;

e) Is not a member in the legislature of the Parliament that proposes or elects him/her.

CHAPTER II

ELECTION, REMOVAL AND RIGHTS OF THE PEOPLE’S ADVOCATE

Article 4

ELECTION OF THE PEOPLE’S ADVOCATE

The People’s Advocate shall be elected by three-fifths of all the members of the Assembly.

Before  assuming or reassuming the office, the People’s Advocate takes an oath before the Assembly. The oath is formulated like: “I swear that while carrying out my duty I will always protect fundamental rights and freedoms of people with no any differentiation and in accordance with the Constitution and laws of the Republic of Albania”.

Article 5

TERM IN OFFICE

The People’s Advocate can remain in office for a 5-year period, with the right of re-election.

Article 6

IMMUNITY AND SALARY

The People’s Advocate shall enjoy the immunity of a High Court judge. His salary shall be equal to the salary of the High Court Chairman.

Article 7

TERMINATION OF MANDATE OF THE PEOPLE’S ADVOCATE

The mandate of the People’s Advocate terminates if:

a) He resigns;

b) His 5-year term of office expires;

c) He dies;

ç) He is removed from office.

Article 8

Dismissal of the People’s Advocate:

The People’s Advocate shall be removed from office only in case he:

a) Is convicted by means of a final court decision;

b) Becomes mentally or physically incapacitated to perform his duties;

c) Conducts activities that violate the provisions of Article 10 of this law;

ç) Is absent from duty for more than three months.

The motion for the removal of the People’s Advocate shall be presented by at least one-third of the members of the Assembly.

The decision of removal from office of the People’s Advocate shall be made through the votes of three-fifths of the members of the Assembly.

Article 9

ELECTION OF A NEW PEOPLE’S ADVOCATE

1. Parliament by no later than three months before the termination of mandate as set out in Article 7, paragraph “b”, publishes the vacancy announcement of the People’s Advocate. In this case, the People’s Advocate shall hold office until the election of a new People’s Advocate.

2. In other cases of the termination of mandate, pursuant to this law, the vacancy announcement for the People’s Advocate is made by the Assembly, within 10 days from the creation of the vacancy. In these cases, the commissioner with the longest experience in office performs the function until the election of a new People’s Advocate.

3. At the open and public invitation of the Assembly, every citizen who meets the conditions as stipulated by this Law may submit the candidacy for People’s Advocate.

4. The list of candidates passes to the Committee on Legal Affairs of the Assembly to verify the fulfillment of constitutional and legal criteria and merit of each candidacy. Committee on Legal Affairs organizes public hearings with each candidate. At the conclusion of the hearing process, the Commission approves the list of the candidates presented along with the assessment for fulfillment of constitutional and legal criteria and merit of each candidacy.

5. Candidacies for People’s Advocate shall be presented to the Assembly in written, by not less than 28 members, selected among the candidates who meet constitutional and legal requirements and merit, according to the Committee on Legal Affairs, in the list approved by it.

6. The People’s Advocate is elected by three-fifths of all members not later than 30 days from the termination of mandate or the date of dismissal.

Article 10 

INCOMPATIBILITIES WITH THE DUTY OF THE PEOPLE’S ADVOCATE

The People’s Advocate shall be prohibited from being member of any political parties or organizations carrying out any other political, state or professional activities, or participating in the steering bodies of social, economic or commercial organizations. He may exercise the right to teach or be a book author.

Article 11

PROVISION OF PREVIOUS JOB OF THE PEOPLE’S ADVOCATE

Upon termination of the duty pursuant to letters “a” or “b” of Article 7, the People’s Advocate is entitled to resume the public duty or position he occupied prior to his election.

If this is not possible, (he/she) shall be provided with an equivalent position that he/she had before being elected in the position of the People’s Advocate.

CHAPTER III

COMPLAINTS, INVESTIGATIVE PROCEDURES AND POWERS OF THE PEOPLE’S ADVOCATE

Article 12

THE RIGHT TO COMPLAIN

Every individual, group of individuals or non-government organization, claiming that his/their rights, freedoms or lawful interests have been violated by the unlawful, improper actions or failures to act by the public administration bodies, shall have the right to complain or notify the People’s Advocate and to request his/her intervention to remedy the violation of the right or freedom.

The People’s Advocate shall maintain confidentiality if he/she deems it reasonable as well as when the person submitting the complaint, request or notification requests so.

Article 13

INSTITUTING THE EXAMINATION OF THE CASE 

The People’s Advocate, upon finding or suspecting that a right has been violated, shall institute the examination (of the case), upon the complaint or request of the interested or affected person, or on his own motion if the particular case is in the public domain.

In cases when People’s Advocate starts the investigation procedure on his own initiative and when the custodian or the legal representative do not take any action, then the consent of the affected person when he is a minor or mentally disabled or disabled people or when it comes to protect the rights of a big number of individuals is not requested. Dear

While protecting the interests of a wide community affected by the administrative procedure, the People’s Advocate has the right to institute an administrative procedure and participate in it, in compliance with the requirements of the Code of Administrative Procedure.

Article 14

CONDITIONS OF ADMISSIBILITY OF COMPLAINTS, REQUESTS AND NOTIFICATIONS

The People’s Advocate may refuse to institute  or may terminate the investigation of a case if the same case has been decided or is being scrutinized by public prosecutor or a court. In such a case, he shall be entitled to request information by those authorities who shall respond to his/her requests as soon as possible and no later than 30 days.

Article 15

NO SPECIAL FORM REQUIRED FOR COMPLAINTS AND NOTIFICATIONS

No special form shall be required for complaints, requests or notifications submitted to the People’s Advocate, but they shall clearly indicate the object/scope of the complaint or request. The People’s Advocate shall not accept anonymous complaints or requests.

Article 16

SERVICES FREE OF CHARGE

All services provided by the People’s Advocate with reference to the complaints, requests or notifications shall be free of charge.

Article 17

ADMINISTRATION OF COMPLAINTS AND NOTIFICATIONS

The People’s Advocate, following the review of a complaint, request or notification of a violation, shall decide to:

a) accept or refuse to examine the case;

b) send a reply to the interested person indicating his rights and the remedies he can pursue to protect those rights;

c) submit the case to a competent authority for consideration.

In all cases the People’s Advocate shall notify the interested person (of his/her decision) within 30 days from the date he received the complaint, request or notification.

Article 18

PROCEDURE AFTER ADMISSION OF COMPLAINTS FOR REVIEW

Following admission of a complaint, request or notification, the People’s Advocate shall proceed in one of the following ways:

a) shall initiate himself/herself an investigation procedure;

b) shall request explanations from the public administration bodies and public prosecution’s office in cases of pre-trial detention and arrest;

c) shall make a recommendation to the State Supreme Audit to exercise its powers.

Article 19

INVESTIGATIVE PROCEDURES

In case the People’s Advocate decides to proceed with an independent investigation, he shall be entitled to:

a) conduct investigations on-site, including access to any premises of public institutions and examination on-site of acts and documents pertaining to the case under investigation.

b) request explanations from all central and local administration bodies and obtain all files or material relevant to the investigation;

c) interrogate any persons that, in his judgment, is involved in the case under investigation and ask for the presence in his office of all people without immunity.

ç) carry out or request expertise.

The People’s Advocate has the right to set the deadline for carrying out the abovementioned actions.

Article 19/1

The People’s Advocate or any persons authorized by him/her have the right any time, without restriction or preliminary authorization, however having informed in advance the head of the institution, to enter any public administration institutions like prisons, places where the police and prosecution office keep the accompanied, detained or arrested people (the detainees), in state units or institutions, mental hospitals, nursery homes, orphanages and other places he is informed or deems that it is possible for human rights and freedoms to be violated.

The access to all above-mentioned premises intends either the investigation of a complaint, request or a certain notification or an initiative taken by the People’s Advocate to conduct an inspection or study. In such a case, the People’s Advocate can meet or talk in confidentiality, without the presence of any official people, with any person being present or kept in these facilities.

Any correspondence between these persons and the People’s Advocate shall not be obstructed or checked.

Article 20

RIGHT FOR ACCESS TO INFORMATION OR DOCUMENTS CLASSIFIED AS STATE SECRETS

The People’s Advocate shall have the right to request information or documents classified as state secrets that are relevant to the case under investigation. In such cases he shall comply with the rules for the protection of the state secret.

Article 21

ACTIONS AND POWERS AFTER CONCLUSION OF INVESTIGATION

Upon conclusion of an investigation, the People’s Advocate shall do one of the following:

a) Explain to the complainant that his rights have not been infringed upon;

b) Make recommendations on how to remedy the infringement to the administrative body that in his/her judgment has committed violation of rights and freedoms. 

The submission of recommendation suspends the improper or unlawful acts and proceedings until the examination of this recommendation is done and the response of the People’s Advocate is given.

c) Make recommendations on taking measures to remedy the infringement of the right to the authority supervising administrative body that has committed the violation.

Non examination of recommendation within 30 days leads to the suspension of the improper or unlawful acts and proceedings;

ç) Recommend to the public prosecution office to start the investigation if he/she finds that a criminal offence has been committed; or to re-start the dismissed or suspended investigation;

d) Upon finding serious violations, propose to the relevant authorities, including the Assembly, to dismiss officials under their jurisdiction;

dh) In case of the infringement of rights by the judiciary bodies, the People’s Advocate, without interfering with judicial procedures shall notify the competent authorities of the violations;

e) Recommend the injured person affected person to file a lawsuit to the court;

The abovementioned actions are not mutually exclusive.

Article 22

OBLIGATION OF STATE ADMINISTRATION BODIES TO RESPOND TO RECOMMENDATIONS OF THE PEOPLE’S ADVOCATE

The bodies to whom the People’s Advocate have submitted a recommendation, request or proposal for dismissal shall review the recommendation, request or proposal for dismissal and shall reply within 30 days from the date the recommendation, request or proposal for dismissal is delivered. The reply shall include reasoned explanations on the specific case as well as the actions, omissions or measures undertaken by that body.

The People’s Advocate shall be informed and he/she has the right to participate in the meetings of public administration collegial bodies where his/her recommendation, request or proposal is examined.

Article 22/1

Sanctions for non-cooperation with the People’s Advocate

Refusing to cooperate with the People’s Advocate on the part of a civil servant, public official or authority, entitles the People’s Advocate to request from the competent authority the initiation of the administrative procedure for disciplinary measures to be taken or even their dismissal from work or civil service.

Article 23

CASE FOLLOW-UP FROM THE PEOPLE’S ADVOCATE

If the People’s Advocate does not deem sufficient the reply or measures a body has undertaken, he is entitled to refer the case to the highest body in the hierarchy. If the violations are repetitive or the respective body does not respond to the recommendations of the People’s Advocate, the latter may present to the Assembly a report, which shall include proposals for specific measures to remedy the violations.

Article 24

RIGHT TO LEGISLATIVE RECOMMENDATIONS

If the People’s Advocate finds that it is the content of the law itself or other normative acts, and not their application that leads to the violation of human rights, recognized by the Constitution or other laws, he is entitled to:

a) Recommend to the bodies vested with legislative initiative to propose amendments and improvement of laws;

b) Propose to the administration bodies to amend and improve bylaws; Non examination of proposal within 30 days brings consequently the suspension of the sublegal acts power leading to violation of rights and freedoms.

c) ask the Constitutional Court to act by requesting to repeal those acts.

Article 25

PERSONS AND ACTS OUT OF THE JURISDICTION OF THE PEOPLE’S ADVOCATE

The following shall be out of the jurisdiction of the People’s Advocate:

a) The President of the Republic;

b) The Head of the Council of Ministers;

The following acts shall also be out of the the jurisdiction of the People’s Advocate:

a)

Military orders of  the Armed Forces;

The People’s Advocate receives complaints, requests or notifications of violations of human rights, arising from the administration of the judiciary and the enforcement of judicial decisions. The People’s Advocate investigation and request do not affect the independence of the court in making the decision.

CHAPTER IV

RELATIONS OF THE PEOPLE’S ADVOCATE WITH THE ASSEMBLY, OTHER GOVERNMENTAL AUTHORITIES AND NON-GOVERNMENTAL ORGANISATIONS

Article 26

REPORT TO THE ASSEMBLY

The People’s Advocate shall submit an annual report to the Assembly, which shall discuss it in a plenary session. A copy of the report shall be submitted to the President of the Republic and the Prime Minister (or Head of the Council of Ministers).

The annual report on the following year activity shall  be submitted no later than the 30th th of April of the ongoing year.

Article 27

SPECIAL REPORTS TO THE ASSEMBLY

Besides the annual report, the Pepople’s Advocate may submit, on its own initiative or at the written request of the President of the Assembly or of a group of deputies, special reports on various issues within its functions, especially if it is a violation of the constitutional and legal rights. The Speaker of the Assembly assesses on whether the report will be addressed by:

1. The plenary session of the Assembly;

2. Distributing the report;

3. The standing committees of the Assembly or responsible subcommittees.

A copy of the report shall be sent to the President of the Republic, the Prime Minister or head of the Council of Ministers and to the highest administrative authority, whose subordinate (authorities) have been  mentioned in the report.

Article 28

The Annual Report of the People’s Advocate is reviewed by the Assembly within three (3) months from its  submission. Special reports of the People’s Advocate are discussed in Parliament within 2 (two) months from the submission. If the annual report and special reports are not discussed by the Assembly, within the deadlines set out in this provision, the People’s Advocate has the right to publish the report. In each case of the review of these reports by the Assembly, the People’s Advocate also publishes the resolution of the Assembly t or other forms of parliamentary response.

Article 29

Preparation of reports on human rights

The People’s Advocate contributes to preparing the reports of the Albanian state for international organizations  pursuant to  conventions ratified by Albanian state, regarding human rights and freedoms in the Republic of Albania and can submit to them parallel reports. The People’s Advocate promotes the inclusion of protection of human rights and freedoms, as stipulated in the Constitution and in the legislation applicable in education programmes as well as their implementation in educational institutions.

Article 30

COOPERATION WITH NON-GOVERNMENTAL ORGANIZATIONS

The People’s Advocate shall perform his duties in close cooperation with non-governmental organizations and shall regularly request their opinion on the human rights situation.

The People’s Advocate in cooperation with non-governmental organizations, shall annually organize at least a national activity on the situation of human rights and freedoms in the Republic of Albania.

CHAPTER V

COMMISSIONERS, PEOPLE’S ADVOCATE OFFICE AND BUDGET

Article 31

The Office of the People’s Advocate is divided into five specialized sections, each headed by a Commissioner.

These sections are:

1. Section for central administration bodies, local government and third parties acting on their behalf.

2. Section for police, secret service, prisons, Armed Forces and judiciary.

3. National Mechanism for Prevention of torture, cruel, inhuman or degrading treatment or punishment.

4. Section for the protection and promotion of children's rights.

5. General section.

Depending on the needs of the institution, the People’s Advocate decides within the sections to set up and function special subsections, which are defined in the internal regulation of the institution.

Article 31/1

National Mechanism for the Prevention of Torture, Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or Punishment.

The People’s Advocate shall exercise the functions of the National Mechanism for the prevention of torture, cruel, inhuman or degrading treatment or punishment in accordance with the Constitution, international treaties ratified by the Republic of Albania and the legislation in force.

National Mechanism for the prevention of torture, cruel, inhuman or degrading treatment or punishment is organized and operates as a separate section of the People’s Advocate.

Article 32

APPOINTMENT OF A LOCAL REPRESENTATIVE

If the People’s Advocate deems it reasonable, he may appoint a local representative for a specific matter and definite time. The local authorities shall provide the representative with office space and working conditions adequate for the fulfillment of the requirements of this law. This representative shall be remunerated from the budget of the People’s Advocate.

Article 33

Conditions for being elected commissioner and their salary

1. Commissioner can be elected any Albanian citizen who at the time of nomination shall fulfill these legal requirements:

a) Have completed high education in law, "Master of Science" degree or equivalent to it;

b) Have seniority in the profession as a lawyer no less than 10 years;

c) Not be criminally convicted by final court decision;

d) Not be a member of political parties, Member of Parliament , minister, deputy minister.

2. A candidate who meets the legal requirements provided for in paragraph 1 of this Article, is elected Commissioner based on these objective criteria:

a) Seniority in profession;

b) Progress in the performance of higher education and obtaining the scientific titles;

c) In-depth knowledge and/or training in the field of freedoms and human rights and law;

d) Renowned activity in public opinion, with regard to protecting and promoting respect for the rights and freedoms of citizens;

d) Enjoy high moral integrity and a clean ethical and moral reputation;

3. The salary of the Commissioner is as two-thirds of the salary of the People’s Advocate.

Article 33/1

Election of commissioners

1. The Commissioner is elected by Parliament for a four-year term, which may be renewed only once.

2. The People’s Advocate, no later than three months before the mandate terminates as defined in the paragraph 1 of this Article, publishes the announcement for the vacant position of the Commissioner.

3. In other cases of the termination of mandate, according to this law, the announcement for the vacant position of the commissioner is done ex officio by the Assembly within 10 days from the creation of the vacancy.

4. At the public access invitation of the People’s Advocate, every citizen who meets the conditions stipulated in this Law may submit candidacy for commissioner to the People’s Advocate. The People’s Advocate examines and verifies the fulfillment of the conditions and legal requirements of each candidacy through an open and public process.

5. The People’s Advocate, in cooperation with civil society organizations operating in the field of protection of human rights, organizes the process for reviewing and evaluating candidates.

6. The list of four candidates selected by the People’s Advocate for every vacancy, together with his appreciation for the fulfillment of the conditions and legal criteria and ranking of candidates, according to his preference, passes to the Assembly committee covering legal issues, no later than 45 days before the termination of mandate as defined in paragraph 1 of this article.

7. The Assembly Commission dealing with legal issues organizes public hearings with four candidates shortlisted by the People’s Advocate for each vacancy.

8. After considering the four candidates for each vacancy, the Commission selects two candidates for presentation to the Assembly vote, or in the case of equality of votes, it presents even more candidates who enjoy a greater support among members of the Commission.

9. Candidates selected according to the procedure referred to in paragraphs 7 and 8 of this Article, pass to the Assembly for a vote.

Article 34

Termination of the mandate and dismissal of commissioners

The provisions of this law in cases of the termination of mandate and dismissal of the People’s Advocate apply to commissioners too. The Commissioner may be removed by the Assembly motivated request of at least 1/3 of the members of the Assembly or of the People’s Advocate.

In the event of the termination of mandate of the commissioner, pursuant to article 7, letter “b”, he /she still remain in office until the election of the new commissioner.

The People’s Advocate appoints one of the commissioners in duty to replace the Commissioner whose term has terminated in other cases as stipulated in this Law, until the election of a new commissioner.

Article 35

Organization and the personnel of the People’s Advocate Office

The People’s Advocate is organized at  central and local level, based on the needs of the institution and the State Budget.

The structure and organogram of the institution are designated by the People’s Advocate according to the number of employees approved in the annual budget of the institution.

The staff of the People’s Advocate Office is part of the Civil Service of the Republic of Albania.

The People’s Advocate and commissioners obtain the Official Journal free of charge.

Article 36

The People’s Advocate Budget

The draft budget of the People’s Advocate is proposed by the People’s Advocate pursuant to the law on budget management system in the Republic of Albania and approved by the Assembly.

The People’s Advocate annually prepares his accounts pursuant to the law on the financial management and audit. The financial records of the Office of the People’s Advocate shall be subject to be reviewed by the State Supreme Audit

Article 37

DONATIONS THAT MIGHT BE GIVEN TO THE PEOPLE’S ADVOCATE

The People’s Advocate may benefit from donations in money or in kind. The donations may not include conditions that might affect the independence, impartiality or constitutionality of the People’s Advocate activity. The donations shall be declared and registered in a registry held for this purpose by the Office of the People’s Advocate. The People’s Advocate shall provide, by the end of the year, State Supreme Audit and the Standing Committee for Economic, Financial and Privatization Affairs [of the Assembly] with a copy of the registry each. The registry shall include the type of donation, quantity, date [of donation], person and mode of delivery of donation. The registry shall also include the name and signature of the donor.

CHAPTER VI

TRANSITIONAL PROVISIONS

Article 38

Transitional provisions

Within two months of the entry into force of this law, the Assembly elects the People’s Advocate.

Article 38/1

Transitional Provision

The commissioners elected before the entry into force of this law remain in office according to the mandate provided at the time of their appointment.

The People’s Advocate, within 10 days of the entry into force of this law, publishes the vacancy announcement for the commissioners who will be heads of sections as established by this law.

Article 39

Internal Regulation

The People’s Advocate shall adopt the internal regulation  of the institution, which is drafted in cooperation with the commissioners.

Article 40

This law comes into force 15 days after its publication in the Official Journal.

LAW

No. 9135, dated 11.09.2003

ON THE CONSUMERS’ PROTECTION

Pursuant to articles 78 and 83 item 1 of the Constitution, upon proposal of THE Council of Ministers,

ASSEMBLY

OF THE REPUBLIC OF ALBANIA

DECIDED:

PART 1

OBJECT, APPLIANCE AMBIT AND DEFINITIONS

Article 1

Object

 This law addresses the rights of consumers, relations between consumers and producers, sellers, suppliers, services providers and the organs of market control and standardization. Its target is protection of health, environment, life security and other consumers’ rights, sanctioned by this law.

Article 2

Appliance ambit

This law regulates relationship between consumers, on one side, and producers, sellers, services suppliers and providers on the other side as well as defines all obligations deriving from international agreements related to consumer’s interests.

CHAPTER III

COMPLAIN HANDLING

Article 54

Complain lodging

1. The consumer, whose right has been violated, submits complain to state bodies, responsible for the consumers’ protection, to the consumers’ associations as well as to the judicial organs.
2. State organs responsible for the consumers’ protection and the consumers associations, when observing infringement upon law requirements, turn to the producer, seller, services supplier and provider with a request to apply the law.

Article 55

People’s Advocate

The consumers and their associations, claiming their rights have been infringed upon by unlawful and improper actions or failures to act on the side of public administration bodies, lodge a complain with the People’s Advocate, pursuant to law no. 8454, dated 04.02.1999, “On the People’s Advocate”. 

LIGJ Nr. 9888, datë 10.3.2008 

Për disa ndryshime dhe shtesa në Ligjin nr.8328, datë 16.4.1998

“PËR TË DREJTAT DHE TRAJTIMIN E TË DËNUARVE ME BURGIM”, të ndryshuar

Në mbështetje të neneve 78 dhe 83 pika 1 të Kushtetutës, me propozimin e Këshillit të Ministrave,

KUVENDI I REUBLIKËS SË SHQIPËRISË

VENDOSI:

Neni 1

Titulli i ligjit ndryshohet si më poshtë:

“PËR TË DREJTAT DHE TRAJTIMIN E TË DËNUARVE ME BURGIM DHE TË PARABURGOSURVE”

Neni 43 ndryshohet si më poshtë:

Neni 43

Hyrja në institucion

Institucionet e ekzekutimit të vendimeve penale mund të vizitohen pa autorizim nga:
Presidenti i Republikës, Kryetari i Kuvendit, Kryeministri, Kryetari i Gjykatës Kushtetuese, Zëvendëskryetari i Kuvendit, Zëvendëskryeministri, Ministri i Drejtësisë, Kryetari i Gjykatës së Lartë, Prokurori i Përgjithshëm, deputetët, Zëvendësministri i Drejtësisë, Avokati i Popullit, komisionerët dhe ndihmëskomisionerët e tij, Drejtori i Përgjithshëm i Burgjeve dhe zëvendësit e tij, Drejtori i Policisë së Burgjeve, drejtori dhe inspektorët e kontrollit të brendshëm të burgjeve, anëtarët e komisionit mbikëqyrës të ekzekutimit të vendimeve penale, gjyqtarët dhe prokurorët gjatë ushtrimit të detyrës së tyre, si dhe avokatët e të burgosurve dhe të paraburgosurve.
Nuk është i nevojshëm autorizimi për ata që shoqërojnë personat e përmendur në paragrafin e mësipërm, por gjithmonë jo më shumë se dy.
Personat e tjerë, që nuk parashikohen në paragrafin e parë, mund të hyjnë në institucion vetëm me autorizim të drejtorit të institucionit.
Këta persona, në rast refuzimi pa shkaqe të arsyeshme të dhënies së autorizimit nga drejtori i institucionit, kanë të drejtë të ankohen te Drejtori i Përgjithshëm i Burgjeve.
Për përfaqësuesit e komuniteteve fetare zbatohen rregullat e parashikuara në nenin 42 të këtij ligji.”.

Neni 36

Pas nenit 74 shtohen nenet 74/1, 74/2 dhe 74/3 si më poshtë:

Neni 74/1

Mekanizmi Kombëtar për parandalimin e torturës, trajtimit ose dënimit të egër, çnjerëzor ose poshtërues dhe kompetencat e tij

Avokati i Popullit, nëpërmjet Mekanizmit Kombëtar për parandalimin e torturës, trajtimit ose dënimit të egër, çnjerëzor ose poshtërues, në vijim Mekanizmi Kombëtar, që vepron si strukturë e veçantë nën autoritetin e tij, mbikëqyr zbatimin dhe realizimin e këtij ligji për mbrojtjen e të drejtave të të dënuarve.
Mekanizmi Kombëtar ka këto kompetenca:

• a): vëzhgon rregullisht trajtimin e individëve, që u është hequr liria në vendet e ndalimit, arrestimit ose burgosjes, me qëllim që të forcohet, kur është e nevojshme, mbrojtja e individëve nga tortura, trajtimi ose dënimi i egër, çnjerëzor ose poshtërues;
• b): paraqet rekomandime për organet përkatëse, me qëllim që të përmirësohen trajtimi dhe kushtet e individëve që u është hequr liria dhe të parandalohet tortura dhe trajtimi ose dënimi i egër, çnjerëzor ose poshtërues.

Neni 74/2

Garancitë në veprimtaritë e Mekanizmit Kombëtar

Mekanizmit Kombëtar, gjatë ushtrimit të detyrës së tij, i garantohet:

• a): marrja e çdo informacioni në lidhje me numrin e individëve që u është hequr liria, në vendet e privimit të lirisë, si dhe numrin e vendeve dhe vendndodhjen e tyre;
• b): marrja e të gjithë informacionit për trajtimin e këtyre individëve, si dhe për kushtet e tyre të ndalimit;
• c): hyrja lirisht në të gjitha vendet dhe mjediset ku është kufizuar liria e individit;
• ç): kryerja e intervistave private, pa dëshmitarë, me individët që u është hequr liria, personalisht ose me një përkthyes kur është e nevojshme, si edhe me çdo individ tjetër që mund të japë informacionin e nevojshëm;
• d): zgjedhja lirisht e vendeve që kërkon të vizitojë dhe e individëve që kërkon të intervistojë.

Neni 74/3

Format e mbikëqyrjes

Mbikëqyrja e Mekanizmit Kombëtar realizohet nëpërmjet:

• a): pranimit të kërkesave ose ankesave nga të dënuarit ose të paraburgosurit me shkrim ose drejtpërdrejt;
• b): marrjes së informacionit, ankesave ose kërkesave të të dënuarit, ose nga individë që kanë statusin e vizitorit apo të organeve shtetërore ose organizatave joqeveritare, të cilat kanë kontrolluar apo vizituar institucionin, sipas kompetencës që u njeh ligji, si dhe nga avokati i të dënuarit ose të paraburgosurit;
• c): kërkimit të informacioneve nga administrata e institucionit;
• ç): verifikimit të dokumenteve, objekteve, pajisjeve ose mjediseve, që kanë lidhje me të dënuarin ose me të paraburgosurin, brenda dhe jashtë institucionit.

Për realizimin e procesit të mbikëqyrjes, Mekanizmi Kombëtar mund të marrë edhe specialistë të fushave përkatëse. Në çdo rast dhe pavarësisht nëse konstatohen shkelje e parregullsi gjatë verifikimit, specialistët e këtij mekanizmi mbajnë procesverbal, i cili nënshkruhet nga drejtori i institucionit ose i ngarkuari prej tij, me të drejtën e pasqyrimit të vërejtjeve.”.

Neni 38

Hyrja në fuqi

Ky ligj hyn në fuqi 15 ditë pas botimit në Fletoren Zyrtare.

The Law no. 119/2014

"ON THE RIGHT TO INFORMATION"

On 18 September 2014 Parliament adopted the Law no. 119/2014 "On the right to information", which entered into force on 17.10.2014. The adoption of this law invalidated the law No. 8503, dated 30.06.1999 "On the right of information to official documents", which in Article 18, had vested the People’s Advocate with the role of the custodian for the enforcement of that law. However, as contained in Article 24, point 7 of the law no. 119/2014 "On the right to information", its provisos "do not affect the competences of the People’s Advocate regarding the supervision and implementation of civil rights under the law no. 8454, dated 04.02.1999, "On the People’s Advocate".

Some of the main novelties of the Law no. 119/2014 "On the right to information" are:

• Commissioner for Personal Data Protection takes an extra competence and its name changes to "Commissioner for the right to information and protection of personal data", which is considered the most effective mechanism to ensure the implementation in practice of this right;

• Shortening the deadline of treatment and the application in 10 days, stating the cases of extension of this deadline and considering mishandling any its rejection;

• Increasing the categories of information that are made available to the public without request, as part of the transparency. Failure to implement and review this program are considered as an administrative offense;

• Guarantee of access to public information and not just recognition with official documents. Public information is any data recorded in any form of format held by a public authority;

• Specification of the categories of entities required to implement this law, adding hereto commercial companies where the state owns the majority of shares as well as any physical or legal person exercising public functions in areas such as education, health, energy, telecommunications and similar to them;

• Creating a new image as it is the coordinator for the right to information, designated by every public authority;

• In detail definition of the actions or omissions which are considered as administrative offenses, the sanctions, entities and the cases when the information may be restricted, if necessary and proportionate to the damage that it (restriction) can cause some other rights, by leaving no loopholes for subjectivity and abuse with the interpretation of the law.

Excerpts from the Law no. 119/2014 “THE RIGHT TO INFORMATION”

CHAPTER II

THE RIGHT TO INFORMATION AND TRANSPARENCY

Article 3

The right to information

1. Everyone is entitled to know public information without being obliged to explain the motives.

2. The public authority is obliged to inform the applicant whether or not is in possession of the requested information.

3. Every person has the right to access public information through the original document or receiving a copy of it in the form or format that allows full access to the content of the document.

4. Public information given to a person cannot be denied to any other person who requests it, unless the information contains personal data of the subject in accordance with Article 17 of this Law.

Article 9

Information provided in advance

1. The public authority makes it possible that the information which has been granted at least once to one applicant, to become available in the most practical and possible way to all other persons who may require it in the future.

2. The requests to be informed about information registered in the Register of Requests and Responses are completed no later than 3 working days from the submission of the request.

Article 14

Ways of providing information

1. All the requests for information, as a rule, are treated free of charge through consultation of information in the premises of the public authority, by means of the unique governmental portal ealbania.al or where appropriate, through official website of the public authority on the Internet.

2. Requests relating to written documents are handled by making available to the researchers:

a) A full copy in the same format as used by the public authority, except of special cases;

b) A full copy of the information via email when the information is in such a form or can be converted.

3. Regarding the requirements related to other forms, the information is provided in the most efficient and at the lowest cost for the public authority.

4. In any case, the decision of refusal to the requested form is given in writing and reasoned way.

Article 15

Deadline for receiving information

1. The public authority examines the request for information by submitting the required information as soon as possible, but no later than 10 days from the date of its submission, unless a special law provides for otherwise.

2. When the public authority receiving the request for information sends it to another authority, the last replies no later than 15 working days from the arrival of the request to the first authority.

3. The time limit envisaged in paragraphs 1 and 2 of this Article may be extended by no more than 5 days due to one of the following reasons:

a) The need to seek and explore many of the voluminous documents;

b) The need to extend research in offices and environments that are physically separated from the head office of the authority;

c) The need to consult with other public authorities before making a decision on the completion or not of the request. The decision to extend the term is notified immediately to the applicant.

4. In any case, the failure to address the request for information within the above mentioned limits will be considered as refusal.

5. The provisions of this Article shall also apply to the recognition of archival information of any kind.

CHAPTER IV

RESTRICTION OF THE RIGHT TO INFORMATION

Article 17

Restrictions

1. The right to information may be restricted in the event that it is necessary, proportionate and if granting the information damages the following interests:

a) Right to privacy;

b) Trade secret;

c) Copyright;

ç) Patents.

The restriction of the right to information due to anticipated interest in the letters “a”, “b”, “c” and “ç” of this paragraph shall not apply when the holder of such rights has given himself consent for granting the relevant information, or when at the time of providing information, he is considered a public authority under the provisions of this law. Notwithstanding the provisions held in this point, the information required shall not be rejected if there is a higher public interest for granting it.

2. The right to information is limited in the event that it is necessary, proportionate and if granting the information causes a clear and serious damage to the following interests:

a) National security as defined by the legislation made by legislation on classified information;

b) Prevention, investigation and prosecution of criminal offenses;

c) Progress of the administrative investigation in terms of a disciplinary proceeding;

ç) Progress of the inspection and auditing procedures of public authorities;

d) Formulation of monetary and fiscal policies of the state;

f) Equality of parties in a judicial process and progress of the court proceedings;

e) Consultancy and preliminary discussion within or between public authorities for the development of public policies;

ë) Maintenance of international or intergovernmental relations.

Notwithstanding the provision in the first paragraph, point 2 of this Article, the information required shall not be refused if there is a higher public interest for granting it. The restriction on the right to information due to the interest provided for in point 2, letter “c” and “ç” of this Article does not apply when the administrative investigation in terms of disciplinary proceeding and the inspection and auditing procedures of the public authorities have been completed.

The restriction on the right to information due to the interest provided for in point 2, letter “d” and “dh” of this article does not apply when the relevant data are facts, analyzes of facts, technical data or statistical data.

The restriction on the right to information due to the interest provided for in point 2, letter “e” of this article does not apply after the policies are made public.

3. The right to information is restricted if necessary, proportionate and if dissemination of the information would violate professional secrecy guaranteed by law.

4. The right to information is restricted even if, despite the assistance provided by the public authority, the request remains unclear and it becomes impossible to identify the information required.

5. The right to information is not automatically refused when the required information is found in documents classified as “state secret”. In this case, the public authority to whom the requests for information is sent, initiates immediately the classification and review procedure at the public authority which has ordered the classification according to Law no. 8457, dated 11.2.1999, “On the information classified “state secret“, as amended”. The public authority shall immediately inform the applicant of the initiation of the procedure for reviewing the classification according to the law and decides to extend the time limit for providing information within 30 working days. In any case, the decision to treat or not the request for information is taken and reasoned based on the criteria of this article.

6. If the restriction affects only a part of the information requested, the applicant shall not be refused for the rest. The public authority clearly indicates the refused parts of the relevant documents as well as on the base of which point of this article this refusal is made.

7. The provisions of this Article shall also apply to the recognition of archival information of any kind, irrespective of the provisions of the Law on Archives.

CHAPTER VI

COMPETENCES AND PROCEDURES FOR HANDLING THE COMPLAINTS

Article 24

Procedures for dealing with complaints

1. Any person who finds that his rights under this law are violated, has the right to complain administratively to the Commissioner for Freedom of Information and Protection of Personal Data, in accordance with this law and the Code of Administrative Procedures.

2. The administrative complaint to the Commissioner for Freedom of Information and Protection of Personal Data is lodged within 30 working days from the day:

a) The applicant has received notice of refusal of information;

b) The deadline herein foreseen for providing the information has expired.

3. Upon receiving the complaint, the Commissioner for Freedom of Information and Protection of Personal Data passes it to the structure dealing with the right to information, which verifies the facts and the legal basis of the complaint. To this end, he may ask the complainant and the public authority against which the complaint is filed, to present written submissions as well as to be informed by each person and from any other sources. When deemed necessary, the commissioner holds a public hearing with the participation of the parties.

4. The Commissioner for Freedom of Information and Protection of Personal Data takes a decision concerning the complaint, within 15 working days from the day the complaint is submitted.

5. Commissioner for Freedom of Information and Protection of Personal Data decides:

a) Rejection of the complaint when:

i) The deadline has expired as provided for in the point 2 of this Article;

ii) The complaint is not submitted in writing;

iii) The applicant's name and address are not indicated;

b) Admission of the complaint and ordering the public authority to provide the information requested, in full or in part of it;

c) Rejection of the complaint, partially or completely;

d) The deadline within which the public authority must comply with the order.

6. If the Commissioner for Freedom of Information and Protection of Personal Data does not take a decision before the end of the time limit as provided in the point 4 of this Article, the applicant has the right to turn to the court.

7. The administrative procedures provided for in this Article do not affect the competences of the People’s Advocate regarding the supervision and implementation of civil rights, under the law no. 8454, dated 04.02.1999, "On the People’s Advocate".

RREGULLORE E BRENDSHME PËR ORGANIZIMIN DHE FUNKSIONIMIN E INSTITUCIONIT TË AVOKATIT TË POPULLIT

- miratuar me Urdhërin e Brendshëm Nr. 129, datë 17.06.2022 –

RREGULLORE E BRENDSHME PËR ORGANIZIMIN DHE FUNKSIONIMIN E

                      INSTITUCIONIT TË AVOKATIT TË POPULLIT

Tiranë, Qershor 2022

PËRMBAJTJA

Dispozita të Përgjithshme

Hyrje

Neni 1. Qëllimi

Neni 2. Baza Ligjore

Neni 3. Misioni dhe veprimtaria

Neni 4. Strukturat përbërëse të Institucionit të Avokatit të Popullit

Neni 5. Funksionet e larta të drejtimit

Neni 6. Përbërja

Neni 7. Funksionet

Neni 8. Drejtori i Kabinetit

Neni 9. Këshilltarët e Avokatit të Popullit

Neni 10. Këshilltari për Median

Neni 11. Sekretaria e Avokatit të Popullit

Neni 12. Për vlerësimin e performancës në punë të Kabinetit të Avokatit të Popullit

Neni 13. Sekretari i Përgjithshëm

Neni 14. Seksioni

Neni 15. Komisioneri

Neni 16. Për vlerësimin e performancës në punë të Komisionerëve të Avokatit të Popullit

Neni 17. Ndihmëskomisioneri

Neni 18. Detyrat kryesore të ndihmëskomisionerit

Neni 19. Rregullat dhe procedurat për shqyrtimin e çështjeve

Neni 20. Drejtoria e Financës, Shërbimeve dhe Pritjes së Qytetarëve

Neni 21. Sektori i Financës dhe Prokurimeve

Neni 22. Sektori i Burimeve Njerëzore

Neni 23. Sektori i Shërbimeve

Neni 24. Sektori i Teknologjisë së Informacionit dhe Pritjes së Qytetarëve

Neni 25. Sektori për Bashkëpunimin Ndërkombëtar dhe Integrimin Evropian

Neni 26. Zyra e Protokoll-arkivës

Neni 27. Zyrat Rajonale

Neni 28. Pritja e ankesave, kërkesave dhe njoftimeve

Neni 29. Pranimi i ankesave në Sektorin e Pritjes së Qytetarëve

Neni 30. Formulari tip

Neni 31. Ankesat jashtë juridiksionit

Neni 32. Ankesat anonime

Neni 33. Vleresimi paraprak i ankesave

Neni 34. Ndjekja e ankesave të pranuara

Neni 35. Rastet me iniciative

Neni 36. Kontakti me ankuesit

Neni 37. Veprimet e ndihmëskomisionerit

Neni 38. Ndërprerja e hetimit

Neni 39. Kryerja e një hetimi të pavarur

Neni 40. Afati i kryerjes së hetimeve                                                        

Neni 41. Aksesi për të hyrë në institucionet publike

Neni 42. Inspektimet në vendet e privimit të lirisë

Neni 43. Përfundimi i hetimeve dhe përgatitja e raportit

Neni 44. Mosveprimi nga organet e administratës publike

Neni 45. Statusi i zbatimit të rekomandimeve si dhe kërkesave për shpjegime

Neni 46. Juridiksioni

Neni 47. Informimi për aktet e miratura nga organet shtetërore

Neni 48. Grupet e shërbimit për ditët e pushimit javor dhe ditët e festave zyrtare

Neni 49. Regjistrat e Institucionit

Neni 50. Regjistri i përgjithshëm i dosjeve

Neni 51. Regjistri për dosjet e shqyrtuara në seksion

Neni 52. Regjistri i Rekomandimeve

Neni 53. Hapja dhe mbyllja e regjistrit

Neni 54. Dosjet e kërkesave

Neni 55. Regjistri special i korrespondencës sekrete dhe konfidenciale

Neni 56. Llojet e akteve administrative

Neni 57. Hartimi i dokumenteve administrative në institucionin e Avokatit të Popullit

Neni 58. Dokumentet administrative

Neni 59. Për njësimin e dokumentave administrative

Neni 60. Dokumentet administrative që vijnë në adresë të institucionit të Avokatit të Popullit

Neni 61. Siglimi i dokumentave

Neni 62. Dokumentat administrative që nuk evidentohen dhe nuk dorëzohen në Arkiv-Protokoll

Neni 63. Përfaqësimi në gjykatë i institucionit të Avokatit të Popullit

Neni 64. Përgjegjësitë e funksioneve në marrëdhëniet me njëri-tjetrin

Neni 65. Dhënia e informacionit zyrtar

Neni 66. Përditësimi i faqes së internetit

Neni 67. Për ndjekjen e informacioneve që lidhen me objektin e punës së Avokatit të Popullit, në  mjetet e komunikimit publik

Neni 68. Posta elektronike

Neni 69. Përpunimi i të dhënave personale

Neni 70. Parandalimi i konfliktit të interesit

Neni 71. Shërbimet brenda dhe jashtë vendit

Neni 72. Aktivet e institucionit

Neni 73. Donacionet

Neni 74. Menaxhimi i fondit arkivor

Neni 75. Administrimi i dosjeve të personelit

Neni 76. Trajnimi i punonjësve

Neni 77. Vlerësimi i rezultateve në punë të punonjësve

Neni 78. Orari zyrtar i punës

Neni 79. Hyrje – daljet dhe lëvizjet në ambientet e institucionit

Neni 80. Pasqyrimi i prezencës në punë

Neni 81. Veshja dhe sjellja etike në punë

Neni 82. Administrimi i automjeteve dhe karburantit

Neni 83. Parkimi i automjeteve

Neni 84. Rregullat për mirëmbajtjen dhe sigurinë në ambientet e institucionit

Neni 85. Mospajtueshmëria

Neni 86. Strukturat për zbatimin e rregullores

Neni 87. Hyrja në fuqi

Hyrje

Në zbatim të nenit 39 të ligjit nr. 8454, datë 04.02.1999, “Për Avokatin e Popullit”, i ndryshuar, në të cilën përcaktohet se “Avokati i Popullit miraton rregulloren e brendshme të institucionit, e cila hartohet në bashkëpunim me komisionerët”, është hartuar kjo rregullore e re, e cila përbën një akt-normativ të Avokatit të Popullit, i detyrueshëm për tu zbatuar nga të gjitha strukturat e institucionit.

Kjo rregullore do t’i shërbejë institucionit në realizimin e përpjekjeve të tij për të përmbushur prerogativat ligjore si edhe për të siguruar rregulla të qëndrueshme, demokratike dhe stimuluese mbi të cilat do të bazohen marrëdhëniet e përditshme të punës.

Rëndësia e miratimit të një rregulloreje të re imponohet nga ndryshimet e herëpashershme të strukturës të instiucionit, nevojës së rregullimit, adresimit dhe përmirësimit të çështjeve të ndryshmme administrative të hasura gjatë praktikës së përditshme të punës si dhe nevojës për të patur një rregullim të detajuar që garanton efiçencën, efikasitetin, llogari-dhënënien dhe transparencën, në punën e institucionit të Avokatit të Popullit.

Gjithashtu, qëllimi i saj mbetet zhvillimi i veprimtarisë së Institucionit mbi bazën e parimeve të pavarësisë, paanësisë, profesionalizmit, konfidencialitetit dhe fleksibilitetit në përmbushjen e qëllimeve të tij, në mbrojtje të të drejtave dhe lirive të njeriut, të parashikuara nga Kushtetuta shqiptare, aktet ndërkombëtare të ratifikuara si dhe nga legjislacioni shqiptar.

Rregullorja paraqet në mënyrë shumë funksionale dhe të plotë detyrimet e të gjitha strukturave të brendshme, në kuadrin e plotësimit të detyrës së tyre si të pavarura njëra nga tjetra, si dhe përcakton përgjegjësitë e secilës strukturë në kuadrin e misionit si institucion. Ajo shërben si udhëzues dhe referues kryesor për njohjen, kuptimin dhe realizimin e detyrimeve në kuadrin e strukturës që shërben ose drejton.

Në të njëjtën kohë, ajo përcakton kriteret themelore të funksionit dhe nivelin e kërkuar të përgjegjësive funksionale. Në këtë mënyrë rregullorja krijon kushte për një veprimtari të lirë brenda kuadrit ligjor të fushës, ku secili ndjen e mban përgjegjësi për kontributin që jep.

Rregullorja në mënyrë të natyrshme e vendos veprimtarinë e secilit individ në pozita të normuara brenda kuadrit rregullator të veprimtarisë së strukturës. Ajo vendos strukturën në pozita të përgjegjshme përpara institucionit, duke i dhënë kuptim unitetit të veprimtarisë së tyre ndaj njëra-tjetrës në kuadrin e përmbushjes së misionit të institucionit të Avokatit të Popullit.

Çdo parashikim në të duhet të interpretohet në frymën e realizimit të qëllimit të institucionit: mbrojtja dhe promovimi i të drejtave edhe lirive të qytetarëve.

KREU I

DISPOZITA TË PËRGJITHSHME

Neni 1

Qëllimi

Kjo Rregullore ka për qëllim përcaktimin e rregullave lidhur me:

1. Organizimin dhe funksionimin e brendshëm të institucionit të Avokatit të Popullit dhe zyrave rajonale në varësi të tij;
2. Të drejtat dhe detyrimet për të gjithë punonjësit e institucionit në lidhje me përmbushjen e rregullt të detyrave të caktuara konform kuadrit ligjor në fuqi, strukturës organizative, urdhërave dhe rregulloreve, të miratuar nga Avokati i Popullit;
3. Administrimin e dokumenteve të krijuara, të mbledhura  apo të ardhura në adresë të institucionit të Avokatit të Popullit.

Neni 2

Baza Ligjore

Rregullorja e Brendshme për organizimin dhe funksionimin e institucionit të Avokatit të Popullit bazohet në ligjin nr. 8454, datë 04.02.1999, “Për Avokatin e Popullit”, i ndryshuar, dhe mban në vëmendje parashikimet e ligjit nr.7961, datë 17.07.1995, “Kodi i Punës i Republikës së Shqipërise”, i ndryshuar, ligjit nr.9367, datë 07.04.2005, “Për parandalimin e konfliktit të interesave në ushtrimin e funksioneve publike”, i ndryshuar, ligjtn nr. 9049, datë 10.04.2003, “Për detyrimin dhe kontrollin e pasurive, të detyrimeve financiare të të zgjedhurve të disa nëpunësve publikë”, i ndryshuar, ligjit nr. 9131, datë 08.09.2003 “Për rregullat e etikës në administratën publike”, ligjit nr. 119/2014 “Për të drejtën e informimit”, ligjit nr.153/2013 “Për nënpunësin civil”, i ndryshuar, ligjit nr. 9154, datë 6.11.2003 “Për arkivat”, si dhe në aktet nënligjore të nxjerra në bazë dhe për zbatim të tyre.

Neni 3

Misioni dhe veprimtaria

1. Avokati i Popullit mbron të drejtat, liritë dhe interesat e ligjshëm të individit nga veprimet ose mosveprimet e paligjshme e të parregullta të organeve të administratës publike, si dhe të të tretëve që veprojnë për llogari të saj.
2. Avokati i Popullit i udhëhequr nga parimet e paanësisë, konfidencialitetit, profesionalizmit dhe pavarësisë ushtron veprimtarinë në mbrojtje të të drejtave dhe të lirive të njeriut, të parashikuara në dispozita kushtetuese dhe në ligje. Gjithashtu, Avokati i Popullit ka për mision edhe mbrojtjen e të drejtave të të huajve, të cilët janë ose jo rezidentë të rregullt në Shqipëri, të refugjatëve, si dhe të personave pa shtetësi që ndodhen në territorin e Republikës së Shqipërisë, sipas kushteve të parashikuara në ligj. Në ushtrimin e mandatit kushtetues, Avokati i Popullit zbaton në punën e tij standartet më të larta të të drejtave të njeriut, duke pasur në vëmendje të veçantë Parimet e Venecias dhe Parimet e Parisit.

Neni 4

Strukturat përbërëse të Institucionit të Avokatit të Popullit

1. Strukturat përbërëse të institucionit të Avokatit të Popullit janë:

1. Kabineti
2. Seksioni
3. Drejtoria
4. Sektori

1. Kabineti është strukturë organizative që funksionon pranë Avokatit të Popullit. Ai luan një rol të rëndësishëm konsultativ dhe verifikues për problemet dhe fushën e përgjegjësisë që mbulon Avokati i Popullit, si dhe shërben si strukturë filtruese e problemeve administrative.
2. Seksioni është struktura bazë e institucionit të Avokatit të Popullit. Ai është përgjegjës për fushën e përgjegjësisë dhe të drejtave specifike që mbulon në kuadrin e misionit të strukturës përkatëse. Për problemet e përkatësisë së saj ajo luan rolin kryesor këshillues të drejtuesit më të lartë të strukturës ku ndodhet.
3. Drejtoria është strukturë mbështetëse e institucionit të Avokatit të Popullit. Ajo është përgjegjëse për fushën e drejtimit që mbulon në kuadrin e misionit të strukturës përkatëse. Për problemet e përkatësisë së saj ajo luan rolin kryesor këshillues të drejtuesit më të lartë të strukturës ku ndodhet.
4. Sektori është strukturë mbështetëse e institucionit të Avokatit të Popullit. Ai është më i specializuar për elementët e veçantë të një fushe drejtimi. Ai mund të jetë brenda një drejtorie ose i pavarur, kur fusha që mbulon nuk ka lidhje me natyrën e punës së drejtorisë por luan rol të rëndësishëm në plotësimin e misionit të strukturës së institucionit të Avokatit të Popullit.

Neni 5

Funksionet e larta të drejtimit

Avokati i Popullit është autoriteti më i lartë i institucionit. Ai drejton institucionin dhe e përfaqëson atë. Avokati i Popullit, përmes aktivitetit të tij zyrtar e publik si dhe angazhimeve kombëtare dhe ndërkombëtare, siguron realizimin e objektivave në fushën e parandalimit, mbrojtjes dhe promovimit të të drejtave të njeriut dhe mbrojtjes së tyre nga veprimet ose mosveprimet e paligjshme e të parregullta të organeve të administratës publike, si dhe të të tretëve që veprojnë për llogari të saj.  Në ushtrimin e kësaj detyre ai mbeshtetet nga Komisionerët me të cilet bashkërendon punën për të siguruar realizimin e mandatit siç përcaktohet nga legjislacioni në fuqi.

Për më shumë shfletoni rregulloren e brendshme të plotë të institucionit të Avokatit të Popullit.

                                                  Rregullore e Brendshme

LAW No. 9936 Date 26.06.2008 12 ON MANAGEMENT OF BUDGETARY SYSTEM IN THE REPUBLIC OF ALBANIA” (AMENDED)

LAW no. 9131, Dated March 8th , 2003 ON THE RULES OF ETHICS IN THE PUBLIC ADMINISTRATION